monoblog

متقاضیان محترم ثبت شرکت تولیدی پوشاک که در موضوع فعالیت آن ها ( بند 2 اساسنامه ) ، پلمپ دفاتر  کلمه " تولید " قید شده باشد با توجه به  " حوزه ثبتی "  نیازمند اخذ مجوز در زمینه تولید می باشند. به عنوان مثال شرکت هایی که در کرج به ثبت می رسند به دلیل قید کلمه " تولید " در موضوع فعالیت ، مستلزم اخذ مجوز می باشند ولی چنانچه در تهران به ثبت برسند، نیاز به اخذ مجوز نیست.
برای ثبت شرکت تولیدی پوشاک می توان همانند سایر شرکت ها در قالب های سهامی خاص یا با مسئولیت محدود اقدام نمود.

• شرایط لازم جهت ثبت شرکت سهامی خاص به قرار ذیل است :

1-حداقل 3 نفر عضو اصلی در شرکت که به سن قانونی رسیده باشند. ( 18 سال تمام )
2- حداقل سرمایه شرکت 1.000.000 ریال باشد.
3- در بدو تاسیس حداقل 35% سرمایه به صورت نقدی باید به حساب شرکت تودیع شود.
4- در صورت سرمایه غیر نقدی ( در صورت وجود ) باید به تفکیک تقویم و در اظهارنامه منعکس گردد.
5- سرمایه شرکت صرفاَ توسط موسسین تامین می شود.موسسین شرکت،نسبت به کلیه اعمال و اقداماتی که به منظور تاسیس و به ثبت رسانیدن شرکت انجام می دهند،مسوولیت تضامنی دارند.تا وقتی که شرکت به ثبت نرسیده است،صدور ورقه سهم یا گواهینامه موقت سهم ممنوع است.در صورت تخلف امضاء کنندگان آن ها، مسوول جبران خسارات اشخاص ثالث خواهند بود.
6- اعضاء هیات مدیره باید حداقل از 2 نفر تشکیل گردد و اعضا و هیات مدیره باید حداقل دارنده یک سهم باشند و اعضا و هیات مدیره نباید دارای سوء پیشینه کیفری باشند.

• برای تشکیل شرکت سهامی خاص رعایت نکات ذیل الزامی است :

1- اساسنامه شرکت که باید به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد.
2- اظهارنامه مشعر بر تعهد کلیه سهام و گواهینامه بانکی حاکی از تادیه قسمت نقدی آن که نباید کمتر از 35 % کل سهام باشد.اظهارنامه مذکور باید به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد. همچنین تادیه و تقویم سرمایه غیرنقدی و تفکیک آن در اظهارنامه و ذکر سهام ممتازه در صورت وجود چنین سهامی
3- انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت که باید در صورت جلسه ای قید و به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد.
4- قبول سمت مدیریت و بازرسی با رعایت قسمت اخیر ماده 17
5-  ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه آگهی راجع به شرکت تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.
از آن جا که طرح و تصویب اساسنامه و انتخاب مدیران و بازرسان و تعیین روزنامه و تنظیم اظهارنامه و ... لزوماَ باید توسط کلیه موسسین انجام می گیرد چنین استنباط می شود که در شرکت های سهامی خاص کلیه تصمیمات در بدو تاسیس باید به اتفاق آراء اتخاذ گردد.
مسئولیت شرکا در شرکت سهامی خاص «به میزان مبلغ اسمی سهام هر شریک» می باشد.

• شرایط لازم جهت ثبت شرکت با مسئولیت محدود :

به موجب ماده 94 قانون تجارت، حداقل تعداد شرکاء در شرکت با مسئولیت محدود دو نفر خواهد بود.( دارای سن قانونی 18 سال تمام ) هر دو عضو شرکت باید سهامدار باشند،حتی یک درصد.
در هر شرکت با مسئولیت محدود که تعداد شرکاء بیش از 12 نفر باشند باید دارای هیات نظار بوده و هیات نظار لااقل سالی یک مرتبه مجمع عمومی شرکاء را تشکیل دهد . ( م 109 ق. ت) هیات نظار مرکب از 3 نفر بوده که از بین شرکاء برای مدت یک سال انتخاب می شوند و اعضای هیات نظار نبایستی عضو هیات مدیره شرکت باشند.
همچنین ، جهت ثبت شرکت با مسئولیت محدود ، حداقل سرمایه با توجه به رویه و حداقل مبلغ دریافت حق الثبت یک میلیون ریال می باشد.
پس از تشکیل شرکت نسبت به تعیین حوزه مالیاتی و تشکیل پرونده دارایی، تهیه دفاتر قانونی و پلمپ دفاتر و اخذ کد اقتصادی اقدام نمایید.

به طور کلی ثبت برندهای تجاری را به ثبت برند در ایران و ثبت برندهای بین المللی (مادرید) تقسیم می کنند.پلمپ دفاتر ثبت برند در ایران شامل ثبت برند فارسی و ثبت برند لاتین می شود که ثبت برند لاتین در ابتدا نیازمند اخذ کارت بازرگانی می باشد.

• ثبت علامت تجاری (برند ) در ایران

ماده 1 قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات در تعریف برند مقرر می دارد: برند عبارت از هر قسم علامتی است اعم از نقش ، تصویر ، رقم ، حرف ، عبارت ، مهر ، لفاف و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی ، تجاری یا فلاحتی اختیار می شود. ممکن است یک علامت تجاری برای تشخیص امتیاز محصول جماعتی از زارعین یا ارباب صنعت و یا محصول یک شهر و یا یک ناحیه از مملکت اختیار شود.

بر اساس تبصره 1 قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات مصوب اول تیرماه 1310، ثبت برند در ایران اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را اجباری نماید. لذا، ثبت علامت تجاری مطابق آئین نامه ی آن اجباری نیست. یعنی اگر کسی برند برای کالای خود انتخاب کرد و استعمال نمود و آن را به ثبت نرسانید قانون وی را الزام نمی کند. ولی ماده ی 2 اضافه می کند: "حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رسانیده باشد".

به موجب مصوبه ی سوم اردیبهشت 1328 هیاًت وزیران، ثبت علائم برای هر یک از این موارد اجباری است:
الف) داروهای اختصاصی مورد استفاده ی طبی
ب) مواد غذایی که در لفاف و ظروف مخصوص عرضه می شوند
ج)  آب های گازدار
ه) لوازم آرایش که برای استعمال مستقیم بر روی پوست انسان به کار می رود.

نکاتی در خصوص برند:

1. برند قابل نقل و انتقال است و باید وفق مقررات قانون ثبت علائم و اختراعات ایران به ثبت برسد.
2. اجازه استفاده از برند ثبت شده به دیگران در ایران باید به ثبت برسد.
3. برای علامت گواهی ثبت علامت صادر خواهد شد.
4. مدت اعتبار ثبت علامت برای هر بار 10 سال است.
5. برای ثبت چند علامت باید به تعداد آن ها اظهارنامه جداگانه داده شود.
6. شما با داشتن کارت بازرگانی شخصی ( حقیقی ) می توانید 3 برند تجاری و با کارت بازرگانی شرکتی ( حقوقی ) می توانید 10 برند تجاری را ثبت نمایید. موارد ذکر شده در رابطه با جواز کسب نیز به همین روال می باشد.

مدارک مورد جهت ثبت برند عبارت است از:

الف) شخص حقیقی:
1. مدارک مثبت هویت متقاضی ( کپی شناسنامه و کپی کارت ملی )
2. کپی کارت بازرگانی (در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد)
3. کپی مجوز فعالیت (جواز تاسیس، پروانه ی بهره برداری، پروانه ی ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی)
4. نمونه علامت تجاری در کادر 10 در 10
ب) شخص حقوقی ( شرکتی بودن )
1. کپی شناسنامه یکی از دارندگان امضای مجاز شرکت
2. کپی مدارک شناسایی مدیر عامل و کلیه دارندگان امضای مجاز شرکت
3. کپی از روزنامه رسمی تاسیس و آخرین تغییرات
4. کپی از جواز تاسیس یا پروانه بهره برداری یا نامه ای از ارگان مربوطه که این شرکت به آن فعالیت اشتغال به کار دارد یا کپی از کارت بازرگانی جهت ثبت علامت یا اسم در طبقه واردات
5. در صورت لاتین بودن برند، کپی کارت بازرگانی مدیر عامل
6. ده عدد پرینت رنگی از لوگو یا اسم تجاری سایز ده در ده
7. در صورت سه بعدی بودن علامت ارائه علامت به صورت نمونه گرافیکی یا تصویر دو بعدی به نحوی که از شش زاویه متفاوت تهیه و در مجموع یک نمونه واحد را تشکیل دهند.
8. اصل مهر شرکت
9. استفاده از حق تقدم : در صورتی که متقاضی یا متقاضیان ثبت بخواهند به استناد تقاضای ثبت یا ثبت خارج از کشور از مزایای حق تقدم ( حداکثر 6 ماه ) استفاده نمایند می بایست مدارک مربوط به حق تقدم را همزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم کنند.
10. رسید مربوط به پرداخت هزینه های قانونی

• ثبت برند بین المللی ( مادرید )

حقوق مالکیت معنوی در شاخه ثبت علائم تجاری با توسعه تجارت بین المللی ابعاد تازه جهانی پیدا کرده است. بنابراین تنها صحبت از قانون داخلی و ملی طرفدار ندارد بلکه امروزه قوانین تقریباَ متحدالشکلی در قالب موافقت نامه و کنوانسیون های بین المللی ایجاد شده است که بستر حمایت جهایت از این برند را فراهم نموده است.

سیستم مادرید توسط دفتر بین المللی سازمان جهانی مالکیت فکری WIPO ، اداره می شود. هر کشوری که در کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی عضویت دارد می تواند طرف موافقت نامه یا پروتکل، یا هر دو قرار بگیرد که کشور ایران نیز در سال 1337 عضویت خود را در کنوانسیون پاریس در زمینه حمایت از مالکیت صنعتی و در سال 1382 عضویت خود را در موافقت نامه مادرید و پروتکل آن در مورد ثبت بین المللی علائم همراه با آیین نامه مشترک آن دو ، رسماَ اعلام نموده است.

مدارک لازم جهت ثبت بین المللی برند به قرار ذیل است:

1- ارائه نامه درخواست جهت ثبت بین المللی علامت خطاب به اداره ثبت علایم تجاری با درج اسامی کشورهای مورد نظر
2- ارائه معرفی نامه بر روی سربرگ شرکت همراه با امضای مدیران و دارندگان حق امضا و با مهر شرکت برای اشخاص حقوقی و در صورت مراجعه وکیل رسمی ارائه وکالت نامه دادگستری
3- ارائه کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی مدیران و دارندگان حق امضای شرکت و روزنامه تاسیس و آخرین تغییرات شرکت برای اشخاص حقوقی و ارائه کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی برای اشخاص حقیقی و در صورت مراجعه به وکیل رسمی ارائه وکالت نامه دادگستری
4- ارائه اصل گواهی ثبت علامت تجاری در ایران جهت رویت و کپی آن جهت رویت و کپی آن جهت ضبط در پرونده یا ارائه کپی مصدق گواهی ثبت علامت تجاری
5- تکمیل فرم مخصوص لاتین
6- ارائه برگ محاسبه هزینه ها
7- رسید مربوط به پرداخت هزینه بررسی اظهارنامه بین المللی

ذخایر تعاونی عبارت اند از : " ذخیره قانونی " و " اندوخته احتیاطی " که به موجب بندهای 1 و 2 ماده 25 قانون بخش تعاونی مقرر شده است . ثبت شرکت اینک بر اساس مقررات بندهای 1 و 2 ماده 25 و تبصره های بند 1 آن ، درباره ذخایر مذکور توضیح بیشتری می دهیم :

• ذخیره قانونی

ذخیره قانونی ، مجموع مبالغی است که از سود خالص سالانه تعاونی به این عنوان برداشت می شود. درباره ذخیره قانونی این مطالب گفتنی است :
-  مبلغی که از سود خالص سالانه تعاونی به عنوان ذخیره قانونی برداشت و به حساب مربوط منظور می شود ، به میزان حداقل 5 درصد سود خالص سالانه است.
-  این میزان حداقل یا بیشتر از آن ، هر سال به پیشنهاد هیئت مدیره و به تصویب مجمع عمومی عادی برای همان سال مالی تعیین می شود.
- ذخیره قانونی ، تا زمانی که مبلغ کل ذخیره حاصل از سود خالص سالانه تعاونی، به میزان یک چهارم معدل سرمایه سه سال اخیر آن نرسیده باشد، الزامی است و پس از آن اختیاری است.
-  تعاونی می تواند تا حداکثر یک دوم ذخیره قانونی را برای افزایش سرمایه خود به کار ببرد.
-  برداشت مبلغ مربوط به ذخیره قانونی از سود خالص سالانه تعاونی و منظور کردن آن به حساب ذخیره قانونی طبق درصدی که مجمع عمومی عادی تعیین کرده است ، مانند اجرای سایر مصوبات این مجمع از وظایف هیئت مدیره و مدیر عامل است ؛ مراعات الزامی بودن ذخیره قانونی تا میزان یک چهارم معدل سرمایه سه سال اخیر تعاونی نیز بر عهده آن ها است.

• اندوخته احتیاطی

اندوخته احتیاطی، مجموع مبالغی است که از سود خالص سالانه تعاونی، به این عنوان برداشت می شود. درباره اندوخته احتیاطی، مطالب ذیل گفتنی است :
- مبلغی که از سود خالص سالانه تعاونی به عنوان اندوخته احتیاطی برداشت و به حسابی به همین نام منظور می شود ، به میزان حداکثر پنج درصد است.
- حداکثر مذکور یا کم تر از آن را هر ساله مجمع عمومی عادی به پیشنهاد هیئت مدیره برای همان سال مالی تصویب می کند.
- نحوه مصرف اندوخته احتیاطی با تصویب مجمع عمومی عادی معین می شود.
- هیئت مدیره و مدیر عامل مکلف اند مبلغ مربوط به اندوخته احتیاطی را به میزان درصدی که مجمع عمومی عادی تصویب کرده است از سود خالص سالانه تعاونی برداشت و به حساب مربوط منظور کنند، همچنین مصرف اندوخته احتیاطی ، به نحوی که این مجمع تعیین کرده است از اختیارات هیئت مدیره و مدیر عامل است.
- هیئت مدیره می تواند با تصویب مجمع عمومی عادی از محل اندوخته احتیاطی مبلغی را به امور خیریه و عام المنفعه تخصیص دهد.

• مقایسه ذخیره قانونی و اندوخته احتیاطی

- ذخیره قانونی و اندوخته احتیاطی ، مبالغی است که در هر سال مالی از سود خالص شرکت تعاونی برداشت و به حساب مربوط منظور می شود.
- مبلغی که به حساب ذخیره قانونی منظور می شود ، نباید از پنج درصد سول خالص سالانه کمتر باشد و مبلغی که به حساب اندوخته احتیاطی منظور می گردد نباید از پنج درصد این سود بیشتر باشد.
- میزان درصد مربوط به هر دو ذخیره را مجمع عمومی عادی به پیشنهاد هیئت مدیره برای همان سال مالی تصویب می کند.
- برداشت و منظور کردن ذخیره قانونی و اندوخته احتیاطی، به میزانی که مجمع عمومی عادی برای هر یک از آن ها تعیین کند، بر عهده هیئت مدیره و مدیر عامل است.
- تخصیص دادن ذخیره قانونی، مادام که مبلغ کل آن به اندازه یک چهارم معدل سرمایه سه سال اخیر شرکت تعاونی نرسیده باشد، الزامی و پس از آن اختیاری است ، ولی برای اندوخته احتیاطی میزان خاصی معین نشده است.
- تعاونی می تواند حداکثر نصف ذخیره قانونی را برای افزایش سرمایه خود مصرف کند. نحوه مصرف اندوخته احتیاطی را مجمع عمومی عادی تعیین می کند و هیئت مدیره با تصویب مجمع عمومی عادی، می تواند مبلغی از اندوخته احتیاطی را به امور خیریه و عام المنفعه تخصیص دهد.

• تعریف سهم

سرمایه شرکت تعاونی به سهام تقسیم می شود. ثبت شرکت در تعریف سهم می توان گفت : سهم واحدی است از سرمایه شرکت تعاونی که نوع و مبلغ آن را اساسنامه شرکت تعیین می کند.
سهم معرف قسمتی از سرمایه شرکت تعاونی است. جمع مبالغ سهام هر صاحب سهم ، مقدار مبلغی است که وی در شرکت سرمایه گذاری کرده است.
سهام شرکت تعاونی متساوی القیمه اند ؛ یعنی مبلغ سهام – مبلغی که در روی سهم قید می شود – با یکدیگر مساوی است. چنین مبلغی را مبلغ اسمی یا مبلغ رسمی می نامند. سهام شرکت تعاونی قابل تجزیه نیست ؛ یعنی به قطعه یا پاره سهم تقسیم نمی شود.
سهم شرکت تعاونی مبین میزان حق رای اعضا در مجامع عمومی نیست ، زیرا در شرکت های تعاونی هر عضو بدون در نظر گرفتن میزان سهام ، فقط دارای یک رای است ، ولی چون نمونه اساسنامه شرکت تعاونی متذکر شده است که باقیمانده سود خالص سالانه شرکت تعاونی را ( پس از کسر و برداشت ذخایر ، حق تعاون و آموزش و پاداش ها ) می توان بین اعضا ، در تعاونی های تولیدی به نسبت سهام و در تعاونی های توزیع 50 درصد به نسبت سهام و مابقی به نسبت معاملات اعضا با تعاونی تقسیم کرد ، باید گفت که در شرکت های تعاونی ، سهم مبین میزان منافع اعضا در شرکت است ، زیرا آن گونه که ذکر شد ، تعداد سهام اعضا در منتفع شدن آن ها از سود شرکت موثر است .
تعداد سهام اعضا برابر است ، ولی مجمع عمومی عادی شرکت می تواند تصویب کند که اعضا دارای سهام نابرابر باشند ؛ در این صورت ، حداکثر میزان سهام هر عضو نباید از 15 درصد سرمایه شرکت تعاونی تجاوز کند.
هر یک از اعضا باید مبلغی ( حداقل معادل یک سوم مبلغ هر سهم ) را که اساسنامه شرکت تعیین کرده است ، در موقع خرید سهم پرداخت کند و بقیه مبلغ بر عهده او خواهد بود و وی مکلف است آن را ظرف مدت مقرر در اساسنامه و به ترتیبی که مجمع عمومی عادی تعیین می کند ، به شرکت بپردازد. مبلغی را که هر عضو باید به شرح فوق در موقع خرید هر سهم بپردازد مبلغ لازم التادیه می نامند.

• نوع سهام شرکت تعاونی

سهم شرکت تعاونی " با نام " است. با نام بودن سهم روی ورقه آن قید می شود. سهم با نام به شخص معینی تعلق دارد و اسم و مشخصات دارنده آن در دفتر ثبت سهام که در نزد شرکت موجود است ، درج می شود ؛ همچنین ممکن است اسم صاحب اولیه سهم با نام ، روی آن قید گردد. علت با نام بودن سهام در شرکت های تعاونی این است که شرکت تعاونی حائزین شرایط خاصی را به عضویت قبول می کند و بدون داشتن این شرایط کسی نمی تواند به عضویت آن درآید و یا در عضویت آن باقی بماند.
به همین دلیل در هر شرکت تعاونی باید اعضا ، یعنی دارندگان سهام ، معلوم و مشخص باشند. انتقال سهم با نام باید در دفتر سهام شرکت ، ثبت و اسم و مشخصات دارنده جدید در آن نوشته شود و به امضای ناقل سهم و منتقل الیه یا وکیل یا نماینده قانونی آن ها برسد. انتقال سهام با موافقت هیئت مدیره شرکت تعاونی و فقط به اعضا و داوطلبان عضویت واجد شرایط همان شرکت امکان دارد. برای اطلاع بیشتر قابل ذکر است که طبق قانون تجارت سهم دارای انواع مختلف با نام و بی نام بوده ، ممکن است به صورت ممتاز باشد. سهم با نام همان است که فوقاَ بیان شد ، سهم بی نام سهمی است که برخلاف سهم با نام ، لازم نیست دارنده آن شخص معینی بوده و مشخصات او برای شرکت معلوم باشد. سهم بی نام به صورت " سند در وجه حامل " تنظیم می شود و دارنده آن مالک شناخته می شود ، مگر آنکه خلاف آن ثابت گردد. سهم بی نام برخلاف سهم با نام ، به سهولت قابل واگذاری است ؛ زیرا نقل و انتقال آن با قبض و اقباض عملی می شود. این دو نوع سهم را سهام عادی می نامند. هر گاه برای بعضی از سهام مزایایی قائل شوند ( مثلاَ سود آن را بیشتر از سود سهام عادی تعیین کنند ) ، این گونه سهام ، سهام ممتاز نامیده می شود. سهام ممتاز سهام استثنایی است ؛ در شرکت های سهامی در مواردی که شرکت نیاز به سرمایه یا افراد بصیر دارد و از طریق متعارف جلب آن ها میسر نیست ، سهام ممتاز ایجاد می کنند و آن را به موارد مطلوب اختصاص می دهند. لازم به یادآوری است که سهام شرکت های تعاونی تماماَ با نام است و سهام بی نام چون با طبع شرکت تعاونی ناسازگار است ، در این شرکت ها وجود ندارد ، ولی می توان گفت که شرکت تعاونی می تواند دارای " سهام ممتاز " باشد.

• ورقه سهم

برای هر سهم یک ورقه سهم صادر می شود. ممکن است برای دو یا چند سهم ، یک ورقه سهم صادر شود. اوراق سهام باید متحدالشکل ، چاپی و دارای شماره ترتیب باشد و با نام بودن سهم در آن قید شود. هر ورقه سهم باید به امضای لااقل دو نفر از مدیران شرکت تعاونی ( معمولاَ مدیر عامل و یکی از اعضای هیئت مدیره ) برسد.

• مندرجات ورقه سهم

ورقه سهم باید حاوی نکات ذیل باشد :
1. نام و نوع شرکت تعاونی ؛
2. شماره ثبت شرکت تعاونی ؛
3. مبلغ سهم و مبلغ لازم التادیه پرداخت شده آن ؛
4. بانام بودن سهم ؛
5. تاریخ صدور سهم و شماره آن ؛
6. تعداد سهامی که هر ورقه نماینده آن است ( اگر برای دو یا چند سهم یک ورقه صادر شود ) ؛
7. نام و نام خانوادگی و امضای لااقل دو نفر از مدیران شرکت ؛
8. مهر شرکت تعاونی
شرکت تعاونی باید ظرف مدت یک سال از تاریخ ثبت شرکت یا افزایش سرمایه ، حسب مورد برای هر یک از اعضا به میزان سهام آن ها ورقه سهم صادر کند و به آنان تحویل دهد.

• گواهینامه موقت سهم

تا زمانی که اوراق سهام صادر نشده است ، شرکت تعاونی باید به اعضای خود گواهینامه موقت سهم بدهد ، این گواهینامه باید معرف تعداد ، با نام بودن سهم ، مبلغ اسمی سهم و مبلغ پرداخت شده آن باشد. فی الواقع گواهینامه موقت سهم حاکی از این است که شرکت تعاونی پرداخت لازم التادیه و مبلغ تعهد شده صاحب سهم را تایید می کند. گواهینامه موقت سهم ، در حکم سهم است و باید کلیه نکاتی که در ورقه سهم قید می شود در آن وجود داشته و دارای شماره و تاریخ صدور ، امضا و مهر شرکت باشد. در موقع تسلیم ورقه سهم ، گواهینامه موقت سهم مسترد و ابطال می شود.

قانون تجارت ایران در ماده 20 شرکت های تجاری را به هفت نوع به شرح ذیل تقسیم کرده است :
1. شرکت سهامی
2. شرکت با مسئولیت محدود
3. شرکت تضامنی
4. شرکت مختلط غیر سهامی
5. شرکت مختلط سهامی
6. شرکت نسبی
7. شرکت تعاونی تولید و مصرف

چرا شرکت های تجاری به انواع مختلفی تقسیم شده اند ؟ ثبت شرکت آیا فعالیت های تجاری نمی توانست فقط در قالب یک نوع شرکت انجام شود؟
باید یادآوری کرد که شرکت های تجاری ، مانند هر پدیده اجتماعی دیگر ، برحسب ضرورت و نیاز اجتماع ابتدا به صورت ابتدایی و ناقص به وجود آمده و سپس بر حسب مقتضیات و موارد مختلف راه تکامل را طی نموده و به انواع مختلف تقسیم شده اند. حتی شرکت تجاری در معنی امروزی که دارای شخصیت حقوقی است نیز خیلی دیر به وجود آمده است ، در حالی که امر تجارت بین چند نفر به صورت مشارکت در معنی تودیع مبلغی سرمایه به صورت شرکت برای امور تجاری و به قصد تقسیم سود و زیان احتمالی از دیر زمان وجود داشته است ولی شرکت در معنی امروزی ، البته به صورت ابتدایی ، از قرن 12 به بعد به وجود آمده است.
اولین شرکتی که در عالم تجارت پیدا شده ظاهراَ شرکت سهامی بوده است سپس شرکت های تضامنی پیدا شدند و بالاخره سایر شرکت ها به مرور زمان به وجود آمدند.
علت تنوع و تعدد شرکت ها صرفاَ یک ضرورت اجتماعی و تجاری است. اگر چه امروز قوانین تجاری شرکت ها را به انواع مختلف تقسیم کرده و ما با توجه به تقسیم بندی قانونی انواع آن ها را از یکدیگر تمیز می دهیم . با این حال باید یادآوری کرد که قوانین هرگز چیزی را بدون سابقه و ضرورت اجتماعی اختراع و ابتکار نمی کنند بلکه قانون همیشه بر یک ضرورت اجتماعی یک لباس حقوقی مناسب می پوشاند تا آنچه در جامعه به صورت آزاد و طبق عرف و عادت شکل گرفته تابع ضوابط قانونی شود. برحسب همین مقتضیات ، در تشکیل بعضی شرکت ها فقط ملاحظات سرمایه ای در نظر بوده است و موسسین در درجه اول منحصراَ به جذب سرمایه توجه داشته اند و به اینکه چه کسی سرمایه را در شرکت بگذارد اهمیتی نداده اند. از اینجا شرکت های سهامی به وجود آمده اند. در مراحل بعدی شرکا به اهمیت اعتباری تجار پی برده و خواسته اند شرکت آن ها از اعتبار و تضمین کافی برخوردار باشد تا مردم اعتماد بیشتری به آن ها داشته و با اطمینان بیشتری با آن ها معامله کنند و با اتکا به اعتبار شرکا هراسی از ورشکستگی شرکت نداشته باشند. در این صورت شرکت های تضامنی به وجود آمده است.
بنابراین ، ضروریات اجتماعی و هدف موسسین و نوع امتیازاتی که در تشکیل شرکت های تجاری مد نظر بوده است منجر به تشکیل شرکت های گوناگون شده است ، که با بررسی آن ها ، دلایل وجود آن ها نیز روشن می شود.
مقتضیات مورد نظر باز هم به تقسیمات معمول اکتفا نکرده و در داخل تقسیمات عمومی باز هم دست به تقسیمات دیگری نیز زده است. مانند اینکه شرکت های سهامی به شرکت های سهامی عام و خاص و شرکت های مختلط به شرکت های مختلط سهامی و غیر سهامی تقسیم شده اند.
_ شرکت های تجاری را ، صرف نظر از تقسیم بندی قانونی ، به طور کلی از نظر عنصر اساسی تشکیل دهنده شرکت یا مورد نظر موسسین به شرکت های سرمایه ، شرکت های شخص و شرکت های مختلط و تعاونی تقسیم می کنند.
_ در شرکت های سرمایه ، اصولاَ و در درجه اول سرمایه مورد نظر است و شخصیت شرکا ( از نظر تجاری ) اهمیت ندارد. بنابراین اولاَ لزومی ندارد که شرکا شخصاَ شناخته شوند و ثانیاَ ورشکستگی شرکت جز به میزان سهام شرکاء در شرکت ، تسری به سرمایه شخصی آنان پیدا نمی کند و ارتباط به شرکا ندارد.
_ در شرکت های شخص ، بر عکس ، شخصیت سرمایه گذاران در درجه اول اهمیت است و شریک در این نوع شرکت ها ، نه تنها با سرمایه خود در شرکت ، بلکه با تمام دارایی شخصی خود ، مسئول دیون و قروض شرکت خواهد بود ، بنابراین اولاَ شریک باید دارای اعتبار شخصی باشد ثانیاَ نقل و انتقال سهم الشرکه یک شریک ، تابع شرایط و ضوابط مشکلی است ثالثاَ مسئولیت شرکا نامحدود و در بعضی از آن ها تضامنی است.
در حقیقت در شرکت های شخص، تنها این سرمایه شریک در شرکت نیست که جوابگوی بدهی های شرکت است بله خود شریک است با تمام دارایی خود اعم از سرمایه او در شرکت و یا دارایی او در خارج از شرکت. شرکت های تضامنی و نسبی از این نوع می باشند.
_  شرکت های مختلط ، از شرکای ضامن و غیر ضامن تشکیل شده اند. شرکای ضامن مسئولیت نامحدود و تضامنی دارند ، در حالی که شرکای غیر ضامن فقط در حدود سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و دیون شرکت هستند.
_ در شرکت های تعاونی جنبه انتفاعی آن ملحوظ نبوده و هدف بیشتر حذف واسطه های بی مورد بین تولید کننده و مصرف کننده بوده است.

صرافی به چه معناست؟ ثبت شرکت عملیات صرافی و بانکی اساس تجارت امروزی بوده و بدون آن توسعه تجارت فوق العاده محدود می شود و کسی که مبادرت به این عملیات می نماید واسطه توزیع پول و اوراق بهادار می باشد. صرافی عبارتست از معامله و تبدیل وجوه و نقود و اوراق بهادار و... به قصد انتفاع. به عبارت دیگر صرافی عبارتست از انجام انواع معاملات پولی و ارزی از قبیل: تبدیل پول داخلی به ارز خارجی یا بالعکس، تبدیل سکه طلا و نقره به پول رایج کشور یا بالعکس و تعهد حواله پول از محلی به محل دیگر.

پول وسیله مبادله است و از این جهت لازمه کار تاجر می باشد. بدون وجود پول خرید و فروش و عملیات تجاری میسر نمی شود. تجار اغلب ممکن است برای خریدهای خود وجه نقد موجود نداشته باشند یا خریداران اجناس آن ها را به نسیه بخرند. برای فراهم کردن پول نقد یا نقد کردن مطالبات خود، تجار به موسسات صرافی و بانکی مراجعه می نمایند تا وسایل کار آن ها را فراهم نمایند. علاوه بر آن خود پول ممکن است جنس تلقی شود و کسانی که این جنس را به طرقی تحصیل می کنند و در اختیار دیگران می گذارند واسطه توزیع ثروت قرار می گیرند.

عملیات صرافی از قدیم الایام رواج داشته ولی عملیات مزبور در چند قرن اخیر توسعه فوق العاده زیادی پیدا کرده است، مخصوصاَ که عملیات پولی در قدیم الایام منحصر به پول فلزی بود که طبیعتاَ محدود بود، در صورتی که با رواج اسکناس و اعتبارات بانکی حدود عملیات مزبور فوق العاده توسعه یافته است.

• انواع صرافی

صرافی ها خود به دو نوع تقسیم می شوند:
الف- صرافی نوع اول :
صرافی که صرفاَ مجاز به خرید و فروش نقدی ارز بوده و پرداختن به سایر معاملات ارزی توسط این نوع صرافی ممنوع می باشد.
ب- صرافی نوع دوم :
صرافی که علاوه بر خرید و فروش نقدی ارز مجاز به عملیات مربوط به حواله های ارزی از طریق موسسات مالی و اعتباری و ارائه خدمات ارزی برون مرزی از طریق کارگزاران در چهارچوب قوانین و مقررات ارزی می باشد.
حداقل سرمایه جهت ثبت شرکت صرافی های نوع اول پنجاه میلیارد ریال و صرافی های نوع دوم دویست میلیارد ریال تعیین گردیده است که می بایست تماماَ به صورت نقدی نزد بانک مرکزی تودیع گردد.

• شرایط لازم جهت تاسیس و ثبت شرکت صرافی:

به موجب ماده 2 دستورالعمل اجرایی تاسیس، فعالیت و نظارت بر صرافی ها؛ تاسیس و ثبت شرکت صرافی با رعایت قوانین و مقررات ذی ربط، مصوبات شورای پول و اعتبار، بخشنامه های بانک مرکزی و مفاد این دستورالعمل، صرفاَ با اخذ مجوز از بانک مرکزی مجاز است.
وفق ماده 7، موسسین باید از شرایط ذیل برخوردار باشند :
1. دارا بودن تابعیت ایران و سکونت در ایران ؛
2. پیرو یکی از ادیان رسمی ؛
3. داشتن صلاحیت فردی ؛
4. نداشتن سابقه چک برگشتی رفع سوء اثر نشده در شبکه بانکی کشور ؛
5. نداشتن بدهی غیرجاری به موسسات اعتباری ؛
6. نداشتن سمت مدیر عامل، عدم عضویت در هیات مدیره و همچنین نداشتن همزمان سهم یا سهم الشرکه در سایر صرافی ها و یا مشارکت همزمان در تاسیس صرافی های دیگر ؛
7. تعیین تکلیف بدهی قطعی مالیاتی ( در اجرای ماده 186 قانون مالیات های مستقیم )

موسسین شرکت صرافی باید همراه تقاضای خود، مدارک و اطلاعات ذیل را به بانک مرکزی ارائه و اعلام نمایند :
1. پرسشنامه بانک مرکزی پس از تکمیل ؛
2. گواهی مسدودی حساب از موسسات اعتباری به میزان مبلغ سرمایه پیشنهادی ؛
3. اساسنامه نمونه پس از تکمیل ؛
4. صورت جلسه هیات موسس؛
5. نام و مشخصات، میزان تحصیلات و سابقه فعالیت موسسین با ذکر میزان سرمایه در شرکت سهامی خاص یا سهم الشرکه در شرکت تضامنی ، به ضمیمه مدارک مثبته ؛
6. نام و مشخصات، میزان تحصیلات، سابقه فعالیت، سمت های قبلی و سمت پیشنهادی مدیر یا مدیران پیشنهادی صرافی، به ضمیمه مدارک مثبته ؛
7. گواهی عدم سوء پیشینه کیفری موسسین ، مدیر و یا مدیران پیشنهادی ؛
8. تعهدنامه هر یک از موسسین و مدیران پیشنهادی مبنی بر نداشتن سمت به عنوان مدیر عامل، عضو هیات مدیره، موسس، سهامدار یا شریک در صرافی دیگر و عدم شمول قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل در خصوص مدیر یا مدیران پیشنهادی و همچنین نداشتن سابقه محکومیت کیفری از هیچ نوع و تعهدنامه و التزام کتبی مبنی بر انجام عملیات صرافی طبق مفاد دستورالعمل و سایر موارد به تشخیص بانک مرکزی ؛
9. معرفی نامه از مراجعی که تاسیس و فعالیت صرافی، منوط به اخذ مجوز از آن ها می باشد ؛
10. سایر مدارک و اطلاعات ضروری به تشخیص بانک مرکزی

سهامدارن، شرکا، اعضای هیات مدیره و مدیر عامل برای ثبت شرکت صرافی باید از شرایط ذیل برخوردار باشند:
- دارا بودن تابعیت ایران و سکونت در ایران؛
- سکونت در شهر محل فعالیت صرافی برای مدیر عامل؛
- پیرو یکی از ادیان رسمی کشور؛
- داشتن حداقل 25 سال تمام برای اعضای هیات مدیره و حداقل 30 سال تمام برای مدیر عامل صرافی؛
- داشتن صلاحیت فردی؛
- نداشتن سابقه چک برگشتی رفع سوء اثر نشده در شبکه بانکی کشور؛
- نداشتن بدهی غیرجاری به موسسات اعتباری؛
- نداشتن سمت مدیر عامل، عدم عضویت در هیات مدیره و همچنین نداشتن همزمان سهم یا سهم الشرکه در سایر صرافی ها و یا مشارکت همزمان در تاسیس صرافی های دیگر؛
- دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی و یا حداقل پنج سال سابقه فعالیت بانکی در بانک ها و موسسات اعتباری غیربانکی و یا فعالیت صرافی در صرافی های مجاز برای مدیر عامل؛
- دارا بودن گواهی نامه مهارت های انجام عملیات صرافی از موسسات مورد تایید بانک مرکزی برای اعضای هیات مدیره و مدیرعامل صرافی های تضامنی.
تبصره: در خصوص سهامداران دارای کمتر از پنج درصد سهام صرافی موسسه اعتباری، احراز شرایط موضوع بندهای 9-5 الی 9-8 این ماده، الزامی نمی باشد.

به موجب ماده 10، سهامداران، شرکا، اعضای هیات مدیره و مدیر عامل باید به همراه تقاضای ثبت شرکت صرافی، مدارک و اطلاعات ذیل را به بانک مرکزی ارائه نمایند:
- پرسشنامه بانک مرکزی پس از تکمیل؛
- صورت جلسه مجمع عمومی؛
- نام و مشخصات، میزان تحصیلات و سابقه فعالیت با ذکر میزان سرمایه در شرکت سهامی خاص یا سهم الشرکه در شرکت تضامنی، به ضمیمه مدارک مثبته
- گواهی عدم سوء پیشینه کیفری؛
- تعهد نامه مبنی بر نداشتن سمت به عنوان مدیر عامل، عضو هیات مدیره، موسس، سهامدار یا شریک در صرافی دیگر و همچنین نداشتن سابقه محکومیت کیفری از هیچ نوع و تعهدنامه و التزام کتبی مبنی بر انجام عملیات صرافی طبق مفاد این دستورالعمل و سایر موارد به تشخیص بانک مرکزی ؛
- تعهدنامه مبنی بر موافقت با اقدام بانک مرکزی در مطالبه وجه ضمانت نامه بانکی در صورت عدم رعایت مفاد دستورالعمل مذکور از جمله عدم تمدید ضمانت نامه بانکی توسط صرافی؛
- ارائه گواهی نامه مهارت های انجام عملیات صرافی از موسسات مورد تایید بانک مرکزی برای اعضای هیات مدیره و مدیر عامل صرافی های تضامنی؛
- سایر مدارک و اطلاعات ضروری به تشخیص بانک مرکزی.

• چند نکته :

- ثبت شرکت صرافی توسط موسسات اعتباری با رعایت قوانین و مقررات ناظر بر آن ها، صرفاَ در قالب شرکت سهامی خاص و توسط اشخاص حقیقی فقط در قالب شرکت تضامنی امکان پذیر است. ( ماده 3 آیین نامه)
- موسسین در حوزه هایی که تاسیس صرافی در آن ها، حسب مقررات موجود نیازمند موافقت مراجع ذی صلاح از قبیل سازمان منطقه آزاد تجاری – صنعتی می باشد، مکلفند موافقت کتبی مراجع مزبور را به انضمام سایر مدارک مورد نیاز به بانک مرکزی ارائه نمایند. (ماده 4)
- ایجاد شعبه توسط صرافی های تضامنی ممنوع است. تاسیس شعبه صرافی وابسته به موسسه اعتباری بنا به تشخیص بانک مرکزی امکان پذیر است. ( ماده 5 )
- مکان فعالیت صرافی باید از حیث ملاحظات حفاظتی و امنیتی به تایید مراجع ذی صلاح برسد. ( ماده 6 )

• تعریف اتحادیه تعاونی

اتحادیه تعاونی با عضویت تعاونی هایی که دارای موضوع فعالیت واحد باشند ، در سطح شهرستان یا استان تشکیل می شود.گرفتن کارت بازرگانی فوری اتحادیه باید حداقل هفت عضو داشته باشد. شرکت های تعاونی و اتحادیه های استانی می توانند با مجوز وزارت تعاون اتحادیه  تعاونی مرکزی تشکیل دهند. بدین ترتیب انواع اتحادیه های تعاونی عبارت است از : اتحادیه تعاونی شهرستان ، اتحادیه تعاونی استان و اتحادیه تعاونی مرکزی .
هر شرکت تعاونی فقط می تواند عضو یک اتحادیه شهرستانی، استانی یا مرکزی باشد ؛ ولی عضویت در بیش از یک اتحادیه برای شرکت های تعاونی که نوع و موضوع فعالیت آن ها متعدد باشد ، بلامانع است. برای هر موضوع فعالیت تعاونی، در هر شهرستان فقط یک اتحادیه تشکیل می شود. اتحادیه تعاونی دارای شخصیت حقوقی است و باید پس از تشکیل به ثبت برسد.
مجامع عمومی رکن تصمیم گیرنده، هیئت مدیره رکن اداره کننده و هیئت بازرسی رکن کنترل کننده است. علاوه بر این اتحادیه تعاونی باید دارای مدیر عامل نیز باشد.  

• شرایط عضویت در اتحادیه ی تعاونی

عضویت در اتحادیه تعاونی اختیاری است و تعاونی هایی که عضو اتحادیه نباشند ، از حقوق قانونی محروم نخواهند شد.  عضویت در اتحادیه برای تعاونی های واجد شرایط ذیل آزاد است :
1. داشتن موضوع فعالیت متناسب با موضوع فعالیت اتحادیه ؛
2. عدم ممنوعیت قانونی ؛
3. عضویت نداشتن هم زمان در اتحادیه مشابه ؛
4. خرید سهام اتحادیه به تعدادی که در اساسنامه اتحادیه تعیین شده است.
درباره شرط سوم باید گفت هر شرکت تعاونی می تواند فقط عضو یک اتحادیه شهرستانی یا استانی یا مرکزی باشد ، ولی عضویت در بیش از یک اتحادیه برای شرکت های تعاونی که نوع و موضوع فعالیت آن ها متعدد است ، بلامانع است .

• مدارک لازم برای عضویت

تعاونی متقاضی عضویت باید مدارک ذیل را به اتحادیه تسلیم کند :
- درخواست کتبی عضویت و تعهدنامه رعایت مقررات اساسنامه اتحادیه ؛
- نسخه ای از آخرین آگهی تغییرات ثبتی ، مبنی بر انتخاب هیئت مدیره و دارندگان امضای مجاز ؛
- صورت جلسه مجمع عمومی عادی ، مبنی بر تصویب عضویت در اتحادیه

• خروج از عضویت اتحادیه

خروج از عضویت اتحادیه اختیاری است و نمی توان آن را منع کرد. در صورتی که خروج عضو موجب ضرری برای اتحادیه باشد ، وی ملزم به جبران آن است. خارج شدن عضو از اتحادیه ممکن است به سبب استعفا یا در اثر انحلال و اخراج باشد. در صورت لغو عضویت به علل مذکور، قیمت سهام که طبق روش های تعیین شده در اساسنامه اتحادیه ، در هر سال مالی محاسبه و به تصویب مجمع عمومی عادی اتحادیه می رسد ، پس از کسر بدهی عضو به اتحادیه ، همراه با سایر مطالبات وی ظرف سه ماه پرداخت خواهد شد.
مواردی که عضو از اتحادیه اخراج می شود همان است که در ماده 13 قانون بخش تعاونی مقرر شده است. ماده 13 بخش تعاونی در این خصوص چنین مقرر می دارد : " در موارد ذیل عضو از تعاونی اخراج می شود :
1. از دست دادن هر یک از شرایط عضویت مقرر در این قانون ؛
2. عدم رعایت مقررات اساسنامه و سایر تعهدات قانونی پس از دو اخطار کتبی توسط هیئت مدیره به فاصله 15 روز و گذشتن 15 روز از تاریخ اخطار دوم ، با تصویب مجمع عمومی عادی ؛
3. ارتکاب اعمالی که موجب زیان مادی تعاونی شود و وی نتواند ظرف مدت یک سال آن را جبران یا اعمالی که به حیثیت و اعتبار تعاونی لطمه وارد کند یا با تعاونی رقابتی ناسالم بنماید ".
تشخیص موارد اخراج بنا بر پیشنهاد هیئت مدیره یا بازرسان با تصویب مجمع عمومی عادی اتحادیه خواهد بود.

مجمع عمومی موسس، مانند هر مجمع عمومی، از اجتماع صاحبان سهام تشکیل می شود. گرفتن کارت بازرگانی فوری صلاحیت های مجمع عمومی موسس از تلفیق ماده 17 لایحه قانونی 1347 با مواد 74 به بعد این لایحه مشخص می شود.
1. تصویب گزارش موسسان

موسسان باید گزارش اقدامات خود را به مجمع عمومی موسس تقدیم کنند. یکی از وظایف مجمع عمومی رسیدگی به گزارش موسسان و تصویب آن است. تصویب این گزارش به منزله قبول صحت تشکیل شرکت خواهد بود. برخی از مواردی که باید در این گزارش آمده باشد در ماده 16 لایحه قانونی 1347 ذکر شده است، این موارد عبارتند از : تصدیق موسسان به اینکه تمام سرمایه شرکت به طور صحیح تعهد گردیده و دست کم 35 درصد از آن به صورت نقد پرداخت شده است و نیز تعیین میزان سهمی که به هرکدام از تعهدکنندگان تعلق گرفته است. علاوه بر این ، ماده 76 لایحه قانونی 1347 مقرر کرده است : " موسسین باید قبل از اقدام به دعوت مجمع عمومی موسس نظر کتبی کارشناس رسمی وزارت دادگستری را در مورد ارزیابی آورده های غیرنقد جلب و آن را جزء گزارش اقدامات خود در اختیار مجمع عمومی موسس بگذارند...".
مجمع موسسان علاوه بر گزارش موسسان، باید احراز پذیره نویسی کلیه سهام شرکت و تادیه مبالغ لازم را به تصویب برساند. ( بند اول ماده 74 لایحه قانونونی 1347). تصویب ارزیابی آورده های غیرنقدی نیز با مجمع عمومی موسس است .
2. تصویب ارزیابی آورده های غیرنقدی
مقررات ویژه تصویب ارزیابی آورده های غیرنقدی موسسان هنگام رای گیری در مورد این آورده ها اعمال می شود، از جمله اینکه دارندگان آورده غیرنقد در موقعی که تقویم آورده غیرنقدی که تعهد کرده اند موضوع رای است حق رای ندارند و آن قسمت از سرمایه غیرنقد که موضوع مذاکره و رای است از حیث حد نصاب جزء سرمایه شرکت محسوب نمی شود. فرض کنیم موسس " الف " اتومبیلی را به عنوان آورده غیرنقد به شرکت آورده است و موسسان پس از ارزیابی کارشناس رسمی وزارت دادگستری، در قبال آن هزار سهم به او اختصاص داده اند ، این هزار سهم در رای گیری احتساب نمی شود. حال فرض کنیم موسس " الف " ، علاوه بر اتومبیل مذکور، مبلغی پول نیز آورده باشد و بابت آن پانصد سهم به او اختصاص داده شده باشد، این سهم نیز در تعیین حد نصاب برای رای گیری احتساب نمی شود. مع ذلک، موسسانی که آورده غیرنقدی دارند می توانند هنگام تصمیم گیری در مورد آورده های غیرنقدی دیگران در رای گیری شرکت کنند.
" هر گاه آورده غیرنقد... ( در جلسه اول مجمع عمومی موسس) تصویب نگردد، دومین جلسه مجمع به فاصله مدتی که از یک ماه تجاوز نخواهد کرد، تشکیل خواهد شد و در فاصله دو جلسه اشخاصی که آورده غیرنقد آن ها قبول نشده است، در صورت تمایل می توانند تعهد غیرنقد خود را به تعهد نقد تبدیل و مبالغ لازم را تادیه نمایند ... در صورتی که صاحبان آورده غیرنقد ... به نظر مجمع تسلیم نشوند، تعهد آن ها نسبت به سهام خود باطل شده محسوب می گردد و سایر پذیره نویسان می توانند به جای آن ها سهام شرکت را تعهد و مبالغ لازم را تادیه کنند." ( ماده 79 لایحه قانونی 1347)
" در صورتی که در جلسه دوم ( مجمع عمومی موسس که به طریق فوق برای رسیدگی به وضع آورده های غیرنقدی با حضور بیش از نصف پذیره نویسان هر مقدار سهام که تعهد شده است تشکیل می شود . ( قسمت اول ماده 80 لایحه قانونی 1347). معلوم گردد که در اثر خروج دارندگان آورده غیرنقد... و عدم تعهد و تادیه سهام آن ها از طرف سایر پذیره نویسان، قسمتی از سرمایه شرکت تعهد نشده است و به این ترتیب شرکت قابل تشکیل نباشد، موسسین باید ظرف ده روز از تاریخ تشکیل آن مجمع مراتب را به مرجع ثبت شرکت ها اطلاع دهند تا مرجع مزبور گواهینامه مذکور در ماده 19 این قانون را صادر کند " ( ماده 81 لایحه قانونی 1347). این گواهینامه حاکی از عدم ثبت شرکت است که در اختیار موسسان و پذیره نویسان قرار می گیرد تا به بانک مراجعه کنند و تعهدنامه و وجوه پرداختی خود را مسترد دارند.
3. تصویب مزایای خاص
هر گاه برای بعضی از موسسان مزایای خاصی پیش بینی شده باشد ، این مزایا نیز باید در مجمع عمومی موسس به تصویب برسد. نحوه رسیدگی به این مزایا و رای گیری در مورد آن ها مانند قواعدی است که در مورد ارزیابی آورده های غیرنقد بیان شد. ( مواد 77 به بعد لایحه قانونی 1347). مزایای خاص با توجه به وضعیت شخصی که مزیت به او اعطا می شود ارزیابی و تصویب می شود. تعیین چگونگی و موجبات این مزایا باید به تفصیل در طرح اساسنامه و اعلامیه پذیره نویسی که به اداره ثبت شرکت ها داده می شود ذکر شود. توجیه این مزایا باید به ضمیمه گزارش موسسان به مجمع عمومی موسس تسلیم شده باشد.
4. تصویب اساسنامه
شرکت سهامی بر اساس اساسنامه تشکیل می شود. بنابراین ، مجمع عمومی موسس اختیار و تکلیف تصویب آن را دارد.
قانون گذار تکلیف نکرده است که اساسنامه باید به صورت رسمی تنظیم شود، از این رو ، ممکن است رسمی یا غیر رسمی باشد. اما در عمل همیشه به صورت غیررسمی است.
طرح اساسنامه باید مشتمل بر مطالبی باشد که در ماده 8 لایحه قانونی ذکر شده است یعنی :
نام شرکت ؛ موضوع شرکت به طور صریح و منجز ؛ مدت شرکت ؛ مرکز اصلی شرکت و محل شعب آن،اگر تاسیس شعبه مورد نظر باشد. ؛ مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن به تفکیک؛ تعداد سهام بی نام و بانام و مبلغ اسمی آن ها و در صورتی که ایجاد سهام ممتاز مورد نظر باشد،تعیین تعداد و خصوصیات و امتیازات این گونه سهام ؛ تعیین مبلغ پرداخت شده هر سهم و نحوه مطالبه بقیه مبلغ اسمی هر سهم و مدتی که ظرف آن باید مطالبه شود،که به هر حال از پنج سال متجاوز نخواهد بود. ؛ نحوه انتقال سهام با نام ؛ طریقه تبدیل سهام با نام به سهام بی نام و بالعکس ؛ در صورت پیش بینی این امکان صدور اوراق قرضه،ذکر شرایط و ترتیب آن ؛ شرایط و ترتیب افزایش و کاهش سرمایه ؛ مواقع و ترتیب دعوت مجامع عمومی ؛ مقررات راجع به حد نصاب لازم جهت تشکیل مجامع عمومی و ترتیب اداره آن ها ؛ طریقه شور و اخذ رای و اکثریت لازم برای معتبر بودن تصمیمات مجامع عمومی ؛ تعداد مدیران و طرز انتخاب و مدت ماموریت آن ها و نحوه تعیین جانشین برای مدیران که فوت یا استعفاء می کنند یا محجور یا معزول و یا به جهات قانونی ممنوع می گردند. ؛ تعیین وظایف و حدود اختیارات مدیران ؛ تعداد سهام تضمینی که مدیران باید به صندوق شرکت بسپارند. ؛ تعداد بازرسان و نحوه انتخاب و مدت ماموریت آن ها ؛ تعیین آغاز و پایان سال مالی شرکت و موعد تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان و تسلیم آن به بازرسان و به مجمع عمومی سالانه ؛ نحوه انحلال اختیاری شرکت و ترتیب تصفیه امور آن ؛ نحوه تغییر اساسنامه
5. تعیین مدیران و بازرسان
اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت را مجمع عمومی موسس انتخاب می کند. حتی اگر نام آنان قبلاَ در طرح اساسنامه آمده باشد. به موجب ماده 109 لایحه قانونی 1347 ، مدت مدیریت مدیران در اساسنامه معین می شود، لیکن این مدت از دو سال تجاوز نخواهد کرد. به عبارت دیگر، هرگاه مدت معین شده در اساسنامه برای ماموریت مدیران از دو سال کمتر باشد، مجمع عمومی باید آن را تصویب کند.
مدیران و بازرسان انتخاب شده باید به طور کتبی قبول سمت نمایند. هر گاه مدیران و بازرسان در جلسه حاضر باشند، صورتمجلس را امضا می کنند و هرگاه حاضر نباشند، قبول سمت کتبی از طرف آنان به طریق دیگری صورت می گیرد.
6. تعیین روزنامه کثیرالانتشار
به موجب تبصره ماده 17 الحاقی 22/ 11/ 1353 لایحه قانونی 1347 : " هرگونه دعوت و اطلاعیه برای صاحبان سهام تا تشکیل مجمع عمومی سالانه باید در دو روزنامه کثیرالانتشار منتشر شود. یکی از این دو روزنامه به وسیله مجمع عمومی موسس و روزنامه دیگر از طرف وزارت ارشاد اسلامی تعیین می شود ". تعیین روزنامه به وسیله مجمع عمومی عادی از شرایط لازم برای تشکیل شرکت محسوب نمی شود و شرکت از زمانی تشکیل می شود که شرایط مندرج در ماده 17 لایحه قانونی 1347 تحقق پیدا کرده باشد.

شرکت های تجاری، اجتماع دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی به منظور انجام عملیات تجاری و کسب سود را گویند. ثبت شرکتها شرکت هایی که هدف از تاسیس آن ها تجارت نیست و اعمال تجاری انجام نمی دهند،شرکت های حقوقی یا مدنی نامیده می شوند.
استفاده از پدیده شرکت تجاری به بازدهی فعالیت اقتصادی حدت بیشتری می دهد و متضمن مزایایی است که فعالیت فردی در بر ندارد، مزایایی چون فراهم شدن سرمایه بیشتر و تجمع تخصص هایی گوناگون برای دستیابی به هدفی واحد و به ویژه محدودیت مسئولیت فعالان تجاری.

وقتی عده ای می خواهند فعالیت های خود را در قالب شرکت های تجاری انجام دهند بایستی:
اولاَ: با انواع شرکت ها و مزایا و معایب آن ها آشنایی داشته باشند.
ثانیاَ: با اطلاع از وظایف و اختیارات و نحوه انتخاب مدیران شرکت و تشریفات خاص قانونی،جهت به ثبت رساندن شرکت های مزبور اقدام کنند؛ در غیر این صورت با مشکلات متعددی روبرو خواهند شد.
پس از مطالعه ی کلی راجع به قواعد حاکم بر انواع شرکت ها و قوانین مالیاتی شرکت ها و انتخاب نوع و قالب شرکت ، نسبت به فراهم نمودن مدارک مورد نیاز و همچنین تعیین مکان شرکت و ... اقدام فرمایید. ما در ذیل ، به بررسی هر یک از این موارد به طور کامل پرداخته ایم.
از جمله مهم ترین اقدامات قبل از ثبت به قرار ذیل است :

• تعیین نام شرکت

همان طور که شخص حقیقی دارای نام و فامیل و مشخصات سجلی است و توسط سازمان ثبت احوال ( وزارت کشور ) ثبت و در شناسنامه و کارت ملی منعکس می شود ، شخص حقوقی نیز با انتخاب نام شرکت و علامت تجاری و ثبت مراتب در اداره ثبت شرکت ها در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ( قوه قضاییه ) می بایست هویت خود را رسمیت بخشد و متعاقباَ از امتیاز و مزایای آن استفاده نماید. متقاضی تعیین نام باید احدی از سهامداران یا موسسین یا وکیل رسمی دادگستری (با ارائه وکالتنامه) باشد.
برای این منظور، با لحاظ شرایط قانونی  پنج نام برای شرکت خود انتخاب نمایید و به ترتیب اولویت در پایگاه اینترنتی اداره کل ثبت شرکت ها به نشانی irsherkat.ssaa.ir وارد کنید تا از بین آن ها یکی مورد تایید قرار گیرد.( در رابطه با نحوه ی انتخاب نام شرکت ، لطفاَ رجوع کنید به مقاله ی راهنمای انتخاب نام شرکت )
لازم به ذکر است، اشخاص حقوقی که ثبت نام پیشنهادی آن ها مستلزم اخذ مجوز از مراجع ذیصلاح است باید پیش از ارایه تقاضای ثبت تاسیس به مرجع ثبت شرکت ها،به طریق مقتضی نسبت به اخذ مجوز اقدام و به ضمیمه مدارک تسلیم نمایند.

• فراهم نمودن مدارک مورد نیاز جهت ثبت شرکت

بر اساس ماده 196 ق.ت اسناد و نوشتجاتی که برای ثبت شرکت لازم است و در نظامنامه وزارت عدلیه معین شده است به شرح ذیل می باشد:
1-شرکت نامه حاوی مشخصات شرکت
2-اساسنامه
3-صورت جلسه مجمع عمومی
4-صورت جلسه انتخاب مدیران و قبولی آن ها
5-رسید سرمایه

• اخذ مجوزهای ثبتی شرکت 

در رابطه با موضوعاتی که نیاز به اخذ مجوز دارند و همچنین موضوعاتی که برای ثبت شرکت نیاز به اخذ مجوز ندارند، لطفاَ رجوع کنید به مقالات  "موضوعات نیازمند اخذ مجوز در ثبت شرکت "  و " موضوعاتی که برای ثبت شرکت نیاز به نیاز به اخذ مجوز ندارند".

هر شرکتی برای اینکه رسمیت یابد و شخصیت حقوقی پیدا نماید باید به ثبت برسد، بنابراین ثبت شرکتها الزامی است  و دولت می بایست حدالمقدور در تشکیل آن ها نظارت نماید تا وسیله ای برای سواستفاده نباشد.
سوالی که ممکن است مطرح شود اینست که به موجب کدام یک از این قوانین الزامی بودن آن ها تصریح شده است و دلایل ثبت شرکت چیست؟
در این خصوص چهار قانون به شرح ذیل وجود دارد:
1- ماده 195 قانون تجارت که می گوید: " ثبت کلیه شرکت های مذکور در این قانون الزامی و تابع جمیع مقررات قانون ثبت شرکت ها است" .
2- برابر قانون ثبت اسناد، ثبت شرکتنامه ها اجباری می باشد.
3- بموجب تبصره 1 ماده 5 قانون اصلاح قانون نظام صنفی مصوب 31/2/1368 ثبت شرکت ها الزامی می باشد.
4- نظامنامه قانون تجارت وزارت عدلیه مصوب 1311 ثبت شرکت های تجارتی را الزامی نموده است.
بنابراین با توجه به مواد مذکور هر گاه یکی از شرکت های تجاری مراحل مربوط به ثبت را طی ننمایند و به ثبت نرسد رسمیت نداشته و بلکه بر خلاف قانون بوده و مراجع ذیصلاح می توانند از انجام فعالیت های آن جلوگیری نمایند.

قدر مسلم آن است که برای فراهم شدن فضایی مطلوب و مساعد، رسیدگی به چگونگی تشکیل شرکت ها امری ضروری و غیر قابل اجتناب است. ثبت نمودن شرکت خود نوعی رسیدگی است که متصدیان امر انجام می دهند تا معلوم شود آیا برای بوجود آوردن این شخصیت حقوقی دقت های لازمه شده و مقررات رعایت گردیده یا خیر.
مضاف بر این ، فعالیت تحت عنوان شرکت ثبت شده فواید گوناگونی دارد که هر کس می بایست با توجه به شرایط و اهداف خود آن ها را بررسی نموده و نسبت به فعالیت به صورت حقیقی ( شخصی ) یا حقوقی ( با ثبت شرکت ) تصمیم گیری نماید.
فواید ثبت شرکت :

• جلب اطمینان اشخاص طرف همکاری به طریق شفاف سازی اطلاعات

ثبت شرکت از لحاظ معامله کنندگان با شرکت نیز در درجه ای از اهمیت است که بدون مراجعه به آن اغلب نمی توانند معامله کنند. زیرا کسی که قرارداد مهمی با شرکت منعقد می نماید یا معامله ی مهمی انجام می دهد باید بداند که سرمایه ی شرکت تا چه اندازه است و اختیار مدیران شرکت تا چه حدود بوده و بالاخره قدرت و توانایی این شخصیت حقوقی به چه میزان است.مواد مهم و لازم هر شرکت در جراید کثیرالانتشار آگهی می شود تا همه از آن مستحضر باشند، علاوه بر آن،به نحوی که در اغلب ممالک معمول است هر شخص خارجی ولو این که ظاهراَ ذینفع نباشد می تواند به پرونده ای که برای ثبت شرکت تشکیل شده مراجعه و از محتویات آن اطلاع حاصل کند.در کشور ما این قسمت ضمن آیین نامه ی مصوبه ی خرداد 1310 و مقررات 10 اسفند 1327 وزارت دادگستری مقرر گردیده «مراجعه به دفاتر ثبت شرکت ها اعم از ایرانی و خارجی برای عموم آزاد و هر ذینفعی می تواند از مندرجات آن سواد مصدق تحصیل کند»

• تقسیم مسئولیت ما بین شرکا

در شرکت تمامی افراد در مقابل هر نوع ضرر و زیانی مسئول هستند.لذا افراد در مقایسه با شخص تمایل بیشتری نسبت به تعامل و همکاری دارند. از سویی دیگر ، به دلیل تقسیم مسئولیت ما بین شرکا ، اعضا نیز تمایل دارند تا در قالب شرکت فعالیت کنند تا به صورت فردی .

• امکان شرکت در مناقصه و مزایده و قراردادهای دولتی

امکان شرکت در مناقصه و مزایده و قراردادهای دولتی تنها برای اشخاص حقوقی امکان پذیر است و شخص حقیقی نمی تواند به صورت تکی و بدون داشتن شرکت ثبت شده در مناقصات و مزایدات دولتی ثبت نام کند.

• اخذ و اعطاء نمایندگی رسمی

اخذ نمایندگی از سایر شرکت ها منوط به ثبت شرکت است.برندهای معتبر داخلی و خارجی به لحاظ اجتناب از بروز مشکلات مالی و حقوقی، اغلب با شرکت های ثبت شده که دارای اعتبار قانونی هستند قرارداد همکاری امضا می کنند.

• دریافت مجوز ها ، امتیازات و اعتبارات از سازمان ها و نهادها ( وام )

بسیاری از امتیازات و اعتبارات ، در اغلب موارد تنها به شرکت ها اعطا می شود و اشخاص حقیقی از دریافت چنین مزایایی بی بهره هستند.

• اعتبار قراردادهای تنظیم شده بین شرکا

هر گاه شرکت به ثبت برسد، قراردادهای منعقده بین شرکا رسمی بوده و بعد ها هیچ یک نمی توانند مانند اسناد غیر رسمی از وجود شرکت نامه و اساسنامه  و سایر تصمیماتی که به ثبت می رسد اظهار بی اطلاعی نموده و یا به ایراداتی که درباره ی اسناد غیر رسمی ممکن است وارد نمود استناد نمایند.