ترمیم دندان
ترمیم دندان یک اصطلاح دندانپزشکی است که به فرآیند ترمیم یا جایگزینی دندان آسیب دیده، ایمپلنت دندان در رشت پوسیده یا از دست رفته اشاره دارد. این میتواند شامل روشهایی مانند پرکردن دندان، تاج، بریج، ایمپلنت یا پروتز باشد. هدف از ترمیم دندان بهبود عملکرد، ظاهر و سلامت کلی دندانها و دهان است.
روش های ترمیم دندان
انواع مختلفی از روشهای ترمیم دندان وجود دارد که در اینجا برخی از رایجترین آنها با توضیحات کامل آورده شده است:
پر کردن دندان
این شامل پر کردن حفره در دندان با مواد پرکننده برای بازیابی شکل، عملکرد و جلوگیری از پوسیدگی بیشتر است. پرکنندههای دندان از موادی مانند رزین کامپوزیت، آمالگام یا طلا ساخته میشوند.
تاج دندان
تاج دندان کلاهکی است که روی دندان آسیب دیده یا ضعیف شده قرار میگیرد. تاج برای محافظت از دندان، بازیابی شکل و بهبود عملکرد آن طراحی شده است. تاجها را میتوان از موادی مانند چینی، فلز یا ترکیبی از هر دو ساخت.
بریج های دندانی
بریج دندان برای جایگزینی یک یا چند دندان از دست رفته بکار میرود. این شامل یک دندان یا دندانهای مصنوعی است که به دندانها یا ایمپلنتهای سالم مجاور متصل میشوند. بریجها میتوانند از موادی مانند چینی، فلز یا ترکیبی از هر دو ساخته شوند.
ایمپلنت های دندانی
ایمپلنت دندانی پست کوچکی است که با جراحی در استخوان فک قرار میگیرد تا بجای ریشه دندان از دست رفته قرار گیرد. هنگامیکه ایمپلنت به استخوان فک متصل شد، میتوان یک تاج یا بریج برای بازیابی دندان از دست رفته متصل کرد. ایمپلنتها معمولا از تیتانیوم ساخته میشوند که زیست سازگار و بادوام است.
دندان مصنوعی
پروتزها وسایل متحرکی هستند که برای جایگزینی چندین دندان از دست رفته یا قوس کامل دندان استفاده میشوند. آنها معمولا از یک پایه اکریلیک رنگ لثه ساخته میشوند که از دندانهای مصنوعی پشتیبانی میکند و میتوان آنها را با گیره، چسب یا ایمپلنتهای دندانی در جای خود نگه داشت.
اینله و آنله
اینلهها و آنلهها مشابه پرکردگیهای دندانی هستند اما زمانی استفاده میشوند که حفره یا آسیب بیش از حد بزرگ باشد و با پرکردگی ساده قابل ترمیم نباشد. اینله در داخل شیارهای دندان قرار میگیرد، در حالیکه یک آنله سطح دندان را میپوشاند. آنها معمولا از پرسلن، رزین کامپوزیت یا طلا ساخته میشوند.
ونیرها
ونیرها پوستههای نازک و سفارشی هستند که روی سطح جلویی دندانها قرار میگیرند تا ظاهر آنها را بهبود بخشند. میتوان از آنها برای اصلاح انواع مشکلات زیبایی مانند تغییر رنگ، بریدگی یا فاصله بین دندانها استفاده کرد. ونیرها معمولا از پرسلن یا رزین کامپوزیت ساخته میشوند.
مهم است که توجه داشته باشید که روش خاص ترمیم دندان توصیه شده برای شما به نیازها و اهداف فردی شما بستگی دارد. دندانپزشک شما وضعیت شما را ارزیابی میکند و در مورد جوانب مثبت و منفی هر گزینه صحبت میکند تا به شما در تصمیمگیری آگاهانه کمک کند.
ترمیم سطح یک، سطح دو و سطح سه چیست؟
ترمیمهای سطح یک، سطح دو و سطح سه یک سیستم طبقه بندی هستند که برای دسته بندی روشهای ترمیم دندان بر اساس پیچیدگی آنها و میزان ساختار دندانی که نیاز به ترمیم یا تعویض دارد، استفاده میشود. در اینجا شرح کامل هر سطح آمده است:
ترمیم سطح یک
ترمیمهای سطح یک سادهترین نوع روشهای ترمیم هستند که معمولا شامل ترمیم حفرههای کوچک یا آسیب جزئی به دندان میشوند. آنها نیازی به آماده سازی یا برداشتن ساختار سالم دندان ندارند. ترمیمهای سطح یک شامل پر کردن دندان، اینله و آنله است.
ترمیم سطح دو
ترمیمهای سطح دو پیچیدهتر از ترمیمهای سطح یک هستند و ممکن است نیاز به برداشتن ساختار دندان بیشتری داشته باشند. آنها معمولا شامل ترمیم حفرههای با اندازه متوسط یا آسیب به دندان میشوند. ترمیمهای سطح دو شامل روکشهای دندانی، بریجها و دندانهای مصنوعی میباشد.
ترمیم سطح سه
ترمیمهای سطح سه پیچیدهترین نوع روشهای ترمیم هستند که معمولا شامل جایگزینی مقدار زیادی از ساختار دندان از دست رفته یا آسیب دیده است. ممکن است نیاز به آماده سازی و ترمیم قابل توجه چندین دندان داشته باشند. ترمیمهای سطح سه شامل ایمپلنتهای دندانی و بازسازی کامل دهان است.
توجه به این نکته مهم است که طبقه بندی روشهای ترمیم به این سطوح همیشه سیاه و سفید نیست، زیرا پیچیدگی روش میتواند بر اساس موارد فردی متفاوت باشد. دندانپزشک وضعیت شما را ارزیابی میکند و مناسبترین روش ترمیم را برای شما توصیه میکند.
فرآیند و مراحل پر کردن سطحی دندان
فرآیند پر کردن سطح دندان شامل چندین مرحله است:
- ابتدا دندانپزشک ناحیه اطراف دندان را با بیحسی موضعی بیحس میکند تا اطمینان حاصل شود که در طول عمل راحت هستید.
- سپس دندانپزشک ساختار دندان پوسیده یا آسیب دیده را با استفاده از مته، لیزر یا هوا سایش خارج میکند. این فرآیند یک فضای تمیز برای مواد پرکننده ایجاد میکند.
- حال مواد پرکننده را آماده میشود. انواع مختلفی از مواد پرکننده وجود دارد، از جمله رزین کامپوزیت، آمالگام، طلا و چینی. انتخاب مواد به محل و میزان پوسیدگی و همچنین ترجیحات شخصی شما بستگی دارد.
- مواد پرکننده در حفره آماده شده قرار میگیرد و دندانپزشک آن را طوری شکل میدهد که با خطوط دندان شما مطابقت داشته باشد. این کار به بازیابی شکل، عملکرد و ظاهر دندان شما کمک میکند.
- در نهایت، دندانپزشک بایت را بررسی میکند تا مطمئن شود که دندانها به درستی روی هم قرار گرفتهاند. این مرحله مهم است تا اطمینان حاصل شود که پر کردن با کارهای طبیعی دندانتان تداخلی ایجاد نمیکند. اگر در این بخش دقت لازم اعمال نشود، میتواند مشکلات بیشتری را در مسیر درمان ایجاد کند.
کل فرآیند پر کردن سطح دندان معمولا حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بسته به اندازه و محل حفره طول میکشد. ممکن است کمی حساسیت داشته باشید، پس به توصیههای دندانپزشک برای مراقبت از دندان پر شده در چند ساعت بعد از پر کردن عمل نمایید.
انواع مواد برای پر کردن و ترمیم سطحی دندان
انواع مختلفی از مواد برای پر کردن و ترمیم سطحی دندان وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در اینجا برخی از رایجترین انواع آن آورده شده است:
رزین کامپوزیت
رزین کامپوزیت مادهای به رنگ دندان است که مستقیما به سطح دندان میچسبد. این یک انتخاب محبوب برای پر کردن حفرهها و ترمیم آسیبهای جزئی است، زیرا میتوان از آن برای مطابقت با رنگ دندانهای طبیعی استفاده کرد. با این حال، رزین کامپوزیت ممکن است در طول زمان فرسوده شود و ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد.
آمالگام
آمالگام مادهای نقرهای رنگ است که بیش از ۱۵۰ سال است که برای پرکردن دندان استفاده میشود. این مادهای بادوام و ماندگار است که میتواند در برابر نیروهای جویدن مقاومت کند. با این حال، برخی از مردم نگران محتوای جیوه در آمالگام هستند و ترجیح میدهند از مواد دیگر استفاده کنند.
طلا
طلا مادهای با دوام و زیست سازگار است که اغلب برای اینله و آنله استفاده میشود. گرانتر از مواد دیگر است و ممکن است نیاز به چندین بار مراجعه به دندانپزشک داشته باشد.
پرسلن
پرسلن مادهای همرنگ دندان است که اغلب برای روکشها، روکشها و اینلههای دندان استفاده میشود. بادوام است و میتوان از آن برای هماهنگی با رنگ و بافت دندانهای طبیعی استفاده کرد. با این حال، یک است.
بهترین ماده برای پر کردن دندان چگونه انتخاب می شود؟
انتخاب بهترین ماده برای پر کردن دندان به عوامل مختلفی از جمله اندازه و محل حفره، ترجیحات شخصی شما و بودجه شما بستگی دارد. در انتخاب مواد برای پر کردن دندان باید به نکات زیر توجه کنید:
محل و اندازه حفره
مکان و اندازه حفره میتواند بر نوع ماده پرکننده توصیه شده تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، رزین کامپوزیت ممکن است انتخاب خوبی برای حفرههای کوچک در دندانهای جلو باشد، در حالیکه آمالگام ممکن است برای حفرههای بزرگتر در دندانهای عقبی مناسبتر باشد.
زیبایی شناسی
اگر در مورد ظاهر دندانهای خود نگران هستید، ممکن است مواد پرکننده همرنگ دندان مانند رزین کامپوزیت یا پرسلن را ترجیح دهید.
دوام
برخی از مواد پرکننده، مانند طلا و چینی، دوام بیشتری نسبت به سایرین دارند و ممکن است دوام بیشتری داشته باشند. با این حال، آنها همچنین ممکن است گرانتر باشند.
حساسیت
اگر دندانهای حساسی دارید، ممکن است بخواهید از موادی مانند آمالگام که میتوانند گرما و سرما را راحتتر از سایر مواد هدایت کنند، اجتناب کنید.
هزینه
هزینه پر کردن دندان میتواند بسته به نوع ماده مورد استفاده متفاوت باشد. به عنوان مثال، پر کردن آمالگام معمولا نسبت به پرکنندههای کامپوزیت رزین یا چینی ارزانتر است.
بهترین راه برای انتخاب بهترین ماده برای پر کردن دندان، مشورت با دندانپزشک است. آنها میتوانند نیازهای خاص شما را ارزیابی کنند و موادی را که برای شرایط شما مناسب است توصیه کنند.
دندانپزشک شما همچنین میتواند در مورد مزایا و معایب هر ماده صحبت کند و به سوالات شما پاسخ دهد و به شما در تصمیم گیری آگاهانه کمک کند. مهم است به خاطر داشته باشید که مهمترین عامل انتخاب مادهای است که به طور موثر عملکرد دندان شما را بازیابی کند و از پوسیدگی یا آسیب بیشتر جلوگیری کند.
نکاتی که برای مراقبت از دندان ها باید رعایت کنیم
- دندانهای خود را دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- برای تمیز کردن بین دندانها روزانه نخ دندان بکشید.
- برای کمک به از بین بردن باکتریهایی که باعث بوی بد دهان میشوند، از دهان شویه استفاده کنید.
- غذاها و نوشیدنیهای شیرین و اسیدی را محدود کنید و به جای آن بر خوردن غذاهای سالم و غنی از مواد مغذی تمرکز کنید.
- به طور منظم برای معاینه و تمیز کردن به دندانپزشک مراجعه کنید.
- برای جلوگیری از آسیب به مینای دندان از یک برس نرم استفاده کنید.
- از دندانهای خود برای باز کردن بستهها یا بطریها استفاده نکنید.
- برای جلوگیری از آسیب دیدگی دندان هنگام ورزش از محافظ دهان استفاده کنید.
- سیگار را ترک کنید، زیرا میتواند باعث سرطان دهان و سایر مشکلات دندانی شود.
- برای اطمینان از اثربخشی مسواک خود را هر سه تا چهار ماه یکبار تعویض کنید.
چه زمانی نیاز به ترمیم دندان است؟
ترمیم دندان ممکن است به دلایل زیر مورد نیاز باشد:
پوسیدگی دندان
هنگامیکه حفرهها یا پوسیدگیها بر ساختار دندان تأثیر میگذارد، برای جلوگیری از آسیب بیشتر، ترمیم مورد نیاز است.
دندان شکسته یا شکسته
اگر دندانی ترک خورده، بریده شده یا شکسته است، ترمیم برای بازیابی عملکرد و زیبایی آن ضروری است.
دندان های فرسوده
دندانهایی که به دلیل ساییدگی یا فرسایش فرسوده شدهاند ممکن است برای بهبود عملکرد و جلوگیری از آسیب بیشتر نیاز به ترمیم داشته باشند.
بدشکل شدن دندان
اگر دندان بدشکل باشد یا شکل نامنظم داشته باشد، ممکن است برای بهبود ظاهر و عملکرد آن نیاز به ترمیم باشد.
تغییر رنگ دندان
هنگامیکه دندان تغییر رنگ داده یا رنگ میگیرد، ترمیم ممکن است برای بهبود ظاهر آن ضروری باشد.
دندان از دست رفته
اگر دندانی از دست رفته باشد، ترمیم برای بازیابی عملکرد و جلوگیری از سایر مشکلات دندانی مورد نیاز است.
به طور کلی، ترمیم دندان برای بهبود ظاهر، عملکرد و سلامت دندانها مورد نیاز است.
روش های معاینه برای ترمیم سطحی دندان پوسیده
چندین روش معاینه برای ترمیم دندانهای پوسیده استفاده میشود. در ادامه به بررسی این روشها میپردازیم:
معاینه با چشم غیرمسلح
این روش شامل بازبینی دندانها با چشم غیرمسلح برای شناسایی علائم آشکار پوسیدگی مانند تغییر رنگ، حفرهها یا ترکهای قابل مشاهده است.
معاینه با اشعه ایکس
اشعه ایکس میتواند پوسیدگی را نشان دهد که ممکن است در طول معاینه بصری قابل مشاهده نباشد. اشعه ایکس همچنین میتواند به شناسایی پوسیدگی پنهان در زیر پرکردگیها یا در ریشه دندانها کمک کند.
معاینه لیزری
لیزرهای دندانی میتوانند علائم اولیه پوسیدگی را که ممکن است از طریق روشهای سنتی قابل مشاهده نباشند، تشخیص دهند. لیزر میتواند مناطق پوسیدگی را با اندازهگیری بازتاب نور و جذب دندان شناسایی کند.
رسانای الکتریکی
در این روش از یک جریان الکتریکی کوچک برای اندازهگیری مقاومت دندان استفاده میشود. مناطق پوسیده مقاومت کمتری خواهند داشت که نشان دهنده وجود پوسیدگی است.
ترانس ایلومینیشن
نوری به دندان تابیده میشود تا نواحی پوسیده یا تغییر رنگ یافته را شناسایی کند. این روش برای تشخیص پوسیدگی روی سطح جونده دندان مفید است.
هنگامیکه میزان پوسیدگی مشخص شد، دندانپزشک یک روش ترمیم مناسب را انتخاب میکند که ممکن است شامل پر کردن، روکش یا درمان ریشه باشد.