موضوع شرکت دارای دو مفهوم متفاوت است. از نظر حقوق شرکت های تجاری،موضوع شرکت به آن فعالیتی گفته می شود که شرکت برای انجام دادن آن تشکیل می شود. ثبت شرکت این فعالیت معمولاَ در اساسنامه معین می شود،اما در شرکتنامه نیز باید معین شود والا قرارداد بدون موضوع تلقی خواهد شد.تعیین موضوع شرکت،در موجودیت آن تاثیری اساسی دارد.هر گاه شرکت فعالیتی غیر مشروع را دنبال کند،باطل است و هر ذی نفعی می تواند بطلان شرکت را تقاضا نماید.مفهوم دیگر موضوع شرکت،فعالیت شرکت است که ممکن است صور گوناگون به خود بگیرد:بهره برداری از مواد اولیه،نفت و سوخت های منشعب از آن،مواد معدنی و فلزات،مواد شیمیایی و دارویی تا کاغذ و مقواسازی،فعالیت در زمینه امور الکترونیکی و کامپیوتری،بیمه،بانکداری و غیره
موضوع شرکت در تعیین حقوق و تعهدات آن موثر است،چه علی الاصول معاملاتی که خارج از موضوع شرکت باشد،شرکت را متعهد نمی کند.اختیارات مدیران شرکت نیز در چهارچوب موضوع شرکت قرار دارد.بر این اساس،هیات مدیره و مدیران اجرایی شرکت نمی توانند سرمایه شرکت را در فعالیت های غیر موضوعه بکار ببرند و یا در تصمیمات و اقدامات خود از حدود موضوع شرکت تجاوز کنند،در صورت تجاوز محل آن ها اثر قانونی ندارد و در صورت افراط و تفریط کلیه مدیران متضامناَ مسئول می باشند.
همه ی انواع شرکتها می توانند موضوع فعالیت خودشان را تغییر دهند.بنابراین،چنانچه در اساسنامه ،موضوع شرکت به درستی شامل فعالیت آن نگردد شرکت ها می توانند موضوع خود را تغییر دهند و یا به موضوع قبلی شرکت موضوعاتی را الحاق کنند.
- در رابطه با تغییر موضوع شرکت،توجه به نکات ذیل حائز اهمیت است:
1-تغییرات در خصوص موضوع فعالیت در کلیه شرکت ها طبق مصوبه مجمع عمومی فوق العاده امکان پذیر است.
2-در صورتی که مجمع با حضور اکثریت سهامداران تشکیل شده باشد رعایت تشریفات دعوت وفق اساسنامه شرکت و مواد لایحه اصلاحی قانون تجارت ماده 99 الزامی است.
3-چنانچه موضوع الحاق شده نیاز به اخذ مجوز از مراجع ذیصلاح مربوطه داشته باشد،لازم است که قبل از اقدام به ثبت صورتجلسه الحاق به موضوع،مجوزهای لازم اخذ گردد. (شایان ذکر است،در مقالات پیشین، به موضوعاتی که جهت ثبت شرکت نیاز به اخذ مجوز دارند پرداخته ایم. متقاضیان گرامی، برای یادآوری و مطالعه ی بیشتر می توانند به سایر مقالات ما در سایت مراجعه فرمایند.)
4-چنانچه موضوع جدید نیازمند مجوز است،باید شماره مجوز در موضوع درج شود.
5-موضوعی که انتخاب می شود باید مشروع و قانونی باشد.از برخی از فعالیت هایی که به موجب تصریح در قوانین جاری کشور توسط اشخاص منع شده اند ،می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- خرید و فروش اشیاء عتیقه و میراث فرهنگی و هنری
- ممنوعیت به کارگیری تجهیزات ماهواره ای
- ممنوعیت خرید و فروش و نگهداری مواد مخدر
- ساخت و نگهداری سلاح و مهمات جنگی
- ترویج و آموزش علوم غیر اسلامی و غیر دینی
- شراکت و سرمایه گذاری در قمار و معاملات ربوی و غیر قانونی
- اخذ کمک وجوه برای زلزله زدگان و بلایای طبیعی و حوادث غیر متقرقبه توسط اشخاص حقوقی ممنوع می باشد.
- ساخت،خرید،فروش و حمل مشروبات الکلی
- و سایر موارد که منع قانونی و شرعی دارد.
6-در تنظیم الحاق به موضوع یا تغییر موضوع شرکت تدوین موضوعات بازرگانی که جز لاینفک فعالیت هر شرکت می باشد حائز اهمیت است.
7-موضوع فعالیت شرکت های تعاونی به صورت تک موضوعی می باشد.
8-با توجه به قالب شرکت،اعم از سهامی خاص یا با مسئولیت محدود،مراحل تغییر موضوع شرکت متفاوت است.
9-چنانچه موضوع شرکت کلاَ تغییر یابد یا مواردی در آن اصلاح گردد یا مواردی به آن الحاق گردد،می بایست بطور کامل در صورتجلسه نوشته شود.
10-صورتجلسه در چند نسخه تنظیم و کلیه صفحات به امضاء هیات رییسه جلسه برسد و یک نسخه آن تحویل اداره ثبت شرکت ها شود
11- در صورتی که مجمع با حضور اکثریت سهامداران تشکیل شده اصل روزنامه حاوی آگهی دعوت به همراه صورتجلسه تحویل اداره ثبت شرکت ها شود.
12-نام سهامداران حاضر در مجمع و تعداد سهام آن ها در یک لیست نوشته و به امضاء آن ها برسد و هیات رئیسه مجمع صحت آن را تایید و به همراه صورتجلسه تحویل اداره ثبت شرکت ها شود.
13-صورتجلسه حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ تشکیل جلسه تحویل اداره ثبت شرکت ها شود.
در انتها،لازم به ذکر است هر گاه موضوعی که شرکت برای آن ایجاد شده است،منتفی گردد،شرکت خاتمه پیدا خواهد کرد مانند زمانی که فعالیت شرکت غیر قانونی اعلام می شود.