به موجب قانون ، علائم ممنوع کدامند؟

انتخاب و ثبت علامت تجاری تابع شرایط خاصی است که در قوانین کشورهای مختلف با توجه به عرف جامعه ،هزینه پلمپ دفاتر عفت عمومی ، اخلاق حسنه ، مصالح کشور و رعایت مسایل مذهبی و اخلاقی محدودیت هایی برای آن پیش بینی شده است. در این مطلب ، به بررسی علائم ممنوع می پردازیم .

• علائم ممنوع

به موجب ماده 5 قانون ثبت علایم و اختراعات ، ثبت علایم و اختراعات ذیل ممنوع است :
1- پرچم رسمی ایران با علامت مخصوص جمهوری اسلامی و شعار الله اکبر و هر پرچم دیگری که دولت ایران استعمال آن را به طور علامت تجاری منع کند.
این نشان ها مربوط به ملت و کشور است و قابل تملک خصوصی نمی باشد حتی پرچم سایر ملل را نیز نمی توان به عنوان علامت تجاری مورد استفاده قرار داد. وزارت امور خارجه نمونه هایی از پرچم کشورهای مختلف را به اداره ثبت می فرستد تا از ثبت علائمی که مانند آن ها باشد خودداری شود.
2- علامت هلال احمر – مدال ها - نشان ها – انگ های دولت ایران
انگ های رسمی که به زبان فرانسه Poincons officiels de controle و به انگلیسی Official halimark گفته می شود علامتی است که بر روی عدل های تجاری می نویسند. ( ماخذ :فرهنگ فارسی دکتر معین )
به بیانی دیگر، انگ علامتی است که بر روی فلزات قیمتی برای تعیین عیار آن می زنند و اگر کسان دیگر آن را بکار برند خاصیت آن که تضمین عیار فلزات از طرف مقام رسمی است از بین می رود و علاوه بر آن اشخاص استفاده جو ممکن است آن ها را بر روی فلزات ارزان قیمت نقش کنند و باعث فریب مشتریان گردند و از این لحاظ قوانین جزایی برای کسانی که مرتکب چنین اعمالی شوند مجازاتی پیش بینی نموده است .
مدال ها و نشان ها نیز چون در موارد مخصوصی در مقابل خدمات برجسته به اشخاص داده می شود هر کس نمی تواند آن ها را مورد استفاده قرار دهد.
3- کلمات و یا عباراتی که موهم انتساب به مقامات رسمی ایران باشد از قبیل دولتی و امثال آن
علامت علاوه بر اینکه مشخص جنسی است اغلب اوقات معرف سازنده آن نیز می باشد و علامتی که در آن کلماتی بکار رود که مشتری را نسبت به سازنده یا مبدا جنس فریب دهد جایز نیست . زیرا استعمال چنین کلماتی ممکن است باعث شود که مصرف کننده تصور کند کالای مورد علامت به وسیله مقامات مزبور ساخته شده است.
4- علامت موسسات رسمی مانند هلال احمر و صلیب احمر و نظایر آن
بعضی از علامات جنبه بین المللی و ملی پیدا کرده و با وجود آنکه علامت تجاری تلقی می شوند چون برای موسسات رسمی و در موارد مخصوصی استعمال می شوند و موسساتی که آن ها را استعمال می کنند دارای مزایایی مخصوصی می باشند استفاده از این علایم به عنوان علامت تجاری جایز نیست زیرا ممکن است از این علایم سوء استفاده شود.
5- علائمی که مخل انتظامات عمومی یا منافی عفت باشد.
کلماتی که باعث لکه دار شدن عفت عمومی می شود و یا کلماتی که مردم را به شورش یا عصیان دعوت می کند نمی توان به عنوان علامت انتخاب نمود. بطور کلی می توان گفت هر علامتی که مخالف قانون باشد ، یا باعث فریب خریدار شود مخالف نظم عمومی است و به این ترتیب می توان از ثبت علایمی که مشتری را نسبت به نوع جنس گمراه می کند جلوگیری نمود. مثلاَ اگر کسی دارویی به بازار عرضه کند که دارای علامتی باشد که تصور شود دارای ویتامین است ولی اصولاَ داروی مزبور فاقد ویتامین باشد ثبت چنین علامتی ممنوع تلقی می شود.
لازم به ذکر است ، راجع به علایم منافی عفت قوانین جزایی نیز استعمال آن ها را منع نموده و مجازاتی برای کسانی که آن ها را استعمال نمایند پیش بینی نموده است.