سرمایه نقدی و تعهدی و پذیره نویسی در شرکت سهامی عام

به موجب ماده 6 برای تاسیس شرکت های سهامی عام موسسین باید اقلاَ بیست درصد سرمایه شرکت را خود تعهد کرده و حداقل سی و پنج درصد مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام شرکت در شرف تاسیس نزد یکی از بانک ها تودیع نمایند. پلمپ دفاتر به این ترتیب شرکتی که مثلاَ با پنج میلیون ریال تاسیس می شود باید سیصد و پنجاه هزار ریال نقداَ سپرده و سپس آگهی برای دعوت سایرین انتشار دهد.
ممکن است قسمتی از تعهد موسسین سرمایه غیر نقدی باشد در این صورت باید عین آن با مدارک مالکیت در همان بانکی که برای پرداخت مبلغ نقدی حساب باز شده است تودیع گردد.
در مواردی که سرمایه به شکل تعهدی است باید از طرف موسسین پذیره نویسی به عمل آید. تعهد پرداخت یا پذیره نویسی به موجب اعلامیه ای به عمل می آید که طبق ماده 9 شامل نکات ذیل خواهد بود :
1- نام شرکت؛
2- موضوع شرکت و نوع فعالیت هایی که شرکت به منظور آن تشکیل می شود؛
3- مرکز اصلی شرکت و شعب آن در صورتی که تاسیس شعبه مورد نظر باشد؛
4- مدت زمان ثبت شرکت؛
5- هویت کامل و اقامتگاه و شغل موسسین، در صورتی که همه یا بعضی از موسسین در امور مربوط به موضوع شرکت یا امور مشابه آن، سوابق یا اطلاعات یا تجاربی داشته باشند ذکر آن به اختصار .
6- مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن، به تفکیک و تعداد و نوع سهام در مورد سرمایه غیر نقد(جنسی)، تعیین مقدار و مشخصات و اوصاف و ارزش آن به نحوی که بتوان از کم و کیف سرمایه غیر نقد اطلاع حاصل نمود.
7- در صورتی که موسسین مزایایی برای خود در نظر گرفته باشند، تعیین چگونگی و موجبات آن مزایا به تفصیل؛
8- تعیین مقداری از سرمایه که موسسین تعهد کرده و مبلغی که پرداخت کرده اند؛
9- ذکر هزینه هایی که موسسین تا آن موقع جهت تدارک مقدمات تشکیل شرکت و مطالعاتی که انجام گرفته است پرداخت کرده اند و برآورد هزینه های لازم تا شروع فعالیت های شرکت؛
10- در صورتی که انجام موضوع شرکت قانوناَ مستلزم موافقت مراجع خاصی باشد، ذکر مشخصات اجازه نامه یا موافقت اصولی آن مرجع؛
11- ذکر حداقل تعداد سهامی که هنگام پذیره نویسی باید توسط پذیره نویس تعهد شود و تعیین مبلغی از آن که باید مقارن پذیره نویسی نقداَ پرداخت گردد؛
12- ذکر شماره و مشخصات حساب بانکی که مبلغ نقدی سهام مورد تعهد باید به آن حساب واریز گردد و تعیین مهلتی که طی آن اشخاص ذی علاقه می توانند برای پذیره نویسی و پرداخت مبلغ نقدی به بانک مراجعه کنند؛
13- تصریح به اینکه اظهارنامه موسسین به انضمام طرح اساسنامه برای مراجعه علاقمندان، به مرجع ثبت شرکت تسلیم شده است؛
14- ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه دعوت و اطلاعیه بعدی تا تشکیل مجمع عمومی موسسین، منحصراَ در آن منتشر خواهد شد؛
15- چگونگی تخصیص سهام به پذیره نویسان
هر کس با سوء نیت به انتشار اعلامیه پذیره نویسی سهام که متضمن اطلاعات نادرست یا ناقص باشد ، مبادرت کند به مجازات شروع به کلاهبرداری محکوم خواهد شد و اگر اثری بر این اقدامات مترتب شده باشد ، مرتکب در حکم کلاهبرداری بوده و به مجازات مقرر محکوم خواهد شد.

• ورقه تعهد سهام و مندرجات آن

پس از آنکه اعلامیه پذیره نویسی توسط موسسین در جراید آگهی و یک نسخه از آن نیز نزد بانکی که اوراق تعهد سهام را در اختیار علاقه مندان قرار خواهد داد فرستاده شد . کسانیکه مایل به خرید سهام شرکت در شرف تاسیس باشند ظرف مدتی که در اعلامیه تصریح شده به بانک مراجعه و هر چند ورقه تعهد سهام که مایل باشند امضاء خواهند نمود و مبلغی را که نقداَ باید پرداخت شود تادیه کرده و رسید دریافت خواهند داشت.  

• ورقه تعهد سهم باید شامل موارد ذیل باشد :

1. نام ، موضوع ، مرکز اصلی و مدت شرکت
2. سرمایه شرکت
3. شماره و تاریخ مجوز انتشار اعلامیه پذیره نویسی و مرجع صدور آن
4. تعداد سهامی که تعهد می شود و مبلغ اسمی آن و مقدار وجه نقدی که باید هنگام پذیره نویسی پرداخت شود.
5. شماره حساب و بانکی که باید وجوه نقدی پذیره نویسان در آن تادیه شود.
6. مشخصات و نشانی کامل پذیره نویس
7. تعهد پذیره نویس مبنی بر پرداخت مبلغ پرداخت نشده سهام مورد تعهد طبق اساسنامه شرکت .
نسخه اول ورقه تعهد سهم که در دو نسخه صادر می شود نزد بانک نگهداری خواهد شد و نسخه دوم که مبلغ دریافت شده در آن منعکس است و ممهور به مهر و امضای بانک است به پذیره نویسی تحویل می شود.
این ورقه در دو نسخه تنظیم و با قید تاریخ به امضاء پذیره نویس یا قائم مقام قانونی او رسیده نسخه اول نزد بانک نگاهداری و نسخه دوم با قید رسید وجه و مهر و امضاء بانک به پذیره نویسی تسلیم می شود.

• تشکیل و ثبت شرکت

پس از گذشتن مهلتی که برای پذیره نویسی معین شده است و یا در صورتیکه مدت تمدید شده باشد بعد از انقضای مدت تمدید شده موسسین حداکثر تا یک ماه به تعهدات پذیره نویسان رسیدگی و پس از احراز اینکه تمام سرمایه شرکت صحیحاَ تعهد گردیده و اقلاَ سی و پنج درصد آن پرداخت شده است تعداد سهام هر یک از تعهد کنندگان را تعیین و اعلام و مجمع عمومی موسسین را دعوت خواهند نمود.
مجمع عمومی موسس پس از رسیدگی و احراز پذیره نویسی کلیه سهام شرکت و تادیه مبالغ لازم و شور درباره اساسنامه شرکت و تصویب آن اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت را انتخاب می کند و روزنامه کثیرالانتشاری را که هر گونه دعوت و اطلاعیه برای صاحبان سهام تا تشکیل مجمع عمومی سالانه بطور منحصر در آن منتشر خواهد شد تعیین خواهد نمود و سپس مدیران و بازرسان شرکت قبولی خود را کتباَ اعلام خواهند داشت و پس از انجام امور فوق مرحله ثبت شرکت شروع خواهد شد.
به منظور ثبت شرکت طرح اساسنامه و طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام که به امضاء کلیه موسسین رسیده ضمن اظهارنامه ای در تهران به اداره ثبت شرکت ها و در شهرستان ها به دایره ثبت شرکت ها و در نقاطی که دایره ثبت شرکت ها وجود ندارد به اداره ثبت اسناد و املاک محل تسلیم و رسید دریافت خواهد شد.