در قانون تجارت ایران شرایط خاصی برای تاجر بودن و اشتغال به تجارت پیش بینی نشده است ولی به ملاحظات ذیل باید در این مورد توجه کرد.
1. با توجه به اینکه تجارت نیازمند یک سلسله عملیات حقوقی ،آموزش پلمپ دفاتر تعهدات و قراردادهاست طبیعتاَ تاجر باید طبق مقررات قانون مدنی دارای اهلیت باشد.
2. اشتغال به بعضی از رشته های مخصوص تجارت مثل داروسازی ، مستلزم داشتن پروانه مخصوص است.
3. تاجر دارای یک سلسله تکالیف خاصی است که از جمله آن ها داشتن دفاتر تجاری و ثبت نام در دفتر ثبت تجاری است. این دو تکلیف در قانون تجارت ایران پیش بینی شده است.
در ذیل راجع به ثبت نام در دفتر ثبت تجاری و اهمیت آن سخن خواهیم گفت. لطفاَ ما را تا انتهای این مقاله همراهی بفرمایید. خاطر نشان می شویم در صورت مواجه شدن با هر گونه سوال و یا ابهامی در این رابطه می توانید با همکاران ما در ثبت شرکت فکر برتر تماس حاصل فرمایید. متخصصان ما در این مرکز، از طریق مشاوره ی تلفنی رایگان شما را راهنمایی خواهند کرد.
- ثبت نام در دفتر ثبت تجاری
مطابق ماده 16 قانون تجارت و ماده 1 آیین نامه دفتر ثبت تجاری، هر کس در ایران به شغل تجارت اشتغال ورزد باید نامش را در محلی که مشغول فعالیت است به ثبت برساند . عمل ثبت تجاری در یکی از ادارات، دوایر یا شعب سازمان ثبت اسناد و املاک کشور صورت می گیرد در هر محلی که این ادارات موجود نباشد به صورت موقت در دفاتر اسناد رسمی مبادرت به ثبت می نمایند ( مواد 16 تا 19 ق. ت) به استناد نظامنامه راجع به مواد فصل دوم و باب سوم قانون تجارت کلیه تجار مکلفند شماره ثبت تجارتخانه خود را بر روی همه اوراق و اسناد منتشر درج کنند. همینطور باید کلیه تغییرات مندرج در تجارتخانه از جمله تصفیه ، حجر ، ممنوعیت معاملاتی و ... در دفتر ثبت تجاری ثبت گردد.
دفتر ثبت تجاری در بسیاری از کشورها وجود دارد و اهمیت آن به قرار ذیل است :
الف ) دلالت تاجر بودن
در کشورهایی که دلیل تاجر بودن شخصی است نه موضوعی، ثبت در دفاتر ثبت تجاری بهترین وسیله برای اثبات تاجر بودن است و بنابراین ثبت نام شخص در دفتر ثبت تجاری او را مشمول مقررات مربوط به تجار خواهد کرد.
ب) اطلاع از تعداد و نوع فعالیت تجار
اطلاع از تعداد و نوع فعالیت و رشته تجاری تجار از مسائلی است که مسئولین هر کشوری از نظر برنامه ریزی ها و توسعه اقتصادی باید آمار دقیق آن را بدانند و در درجه اول از روی دفتر ثبت تجاری است که می توان به این اطلاعات دسترسی پیدا کرد.
ج) اطلاع تجار از وضع یکدیگر
تجار برای معامله با یکدیگر، از نظر میزان سرمایه ، نوع تجارت و حدود اختیارات مسئولین تجاری با خبر باشند و بهترین وسیله همین دفتر ثبت تجاری است که نام تاجر و خلاصه وضعیت او در آن ثبت است و هر کس می تواند با مراجعه به دفتر ثبت تجاری از وضع تجار باخبر شود.
د) روشن کردن وضعیت مالیاتی
طبق ماده 184 قانون مالیات های مستقیم مصوب 3/ 12/ 1366 " ادارات ثبت مکلف اند در آخر ماه فهرست کامل شرکت ها و موسساتی را که در طول ماه به ثبت می رسند و تغییرات حاصله در مورد شرکت ها و موسسات موجود و نیز نام اشخاص حقیقی یا حقوقی را که دفتر قانونی به ثبت رسانده اند با ذکر تعداد دفاتر ثبت شده و شماره های آن به اداره امور اقتصادی و دارایی محل اقامت موسسه ارسال دارند." بنابراین از نظر مسائل مالیاتی نیز ثبت نام در دفاتر ثبت تجاری دارای اهمیت است.
ه) اعطای بعضی امتیازات
اعطای بعضی امتیازات به تجار از جمله اعطای کارت بازرگانی به آنان منوط به ثبت نام در دفتر ثبت تجاری است.