روکش یا ایمپلنت، کدام یک بهتر است؟
یکی از مهمترین خدمات درمانی و ترمیمی که در دندانپزشکی ارائه میشود ایمپلنت و روکش دندان است که نه تنها سلامت دهان و دندان را بهبود میبخشد، بلکه تاثیر بسزایی در اصلاح طرح لبخند دارد.کامپوزیت در رشت در برخی از مواقع افراد در اثر بیماری و یا مشکلات دیگر یک یا چند دندانشان درگیر پوسیدگی شدید میشود و بخش قابل توجهی از تاج و مینای دندان از بین میرود. برای درمان این دندانها میتوان از روکش یا ایمپلنت استفاده نمود. اما کدام گزینه برایش بهتر خواهد بود؟
در پاسخ به این سوال باید گفت انتخاب بهترین تکنیک درمانی کاملا وابسته به سن بیمار، سلامت عمومی بیمار، نوع مشکل و شرایط بیمار، شرایط مالی بیمار و بیمه است. بنابراین نمیتوان گفت کدام روش بر دیگری برتری دارد و هر یک در نوع خود مفید، موثر و کاربردی هستند.
- ایمپلنت دندان
برای آنکه به بررسی تفاوت روکش و ایمپلنت بپردازیم لازم است که در ابتدا با ویژگیهای هر یک از این روشهای درمانی در دندانپزشکی بیشتر آشنا شوید. از بهترین و جدیدترین روشها که به عنوان جایگزین دندانهای از دست رفته مورد استفاده قرار میگیرد ایمپلنت دندان است. این روش دارای هزینه زیادی است اما مطمئنترین روش برای افرادی است که دندانهای خود را از دست دادهاند.
هنگامی که ریشه دندانهای آسیب دیده از دهان بیمار خارج میشود، یک حفره و جای خالی در فک باقی میماند که موجب میشود فرد به خوبی نتواند هضم و جویدن غذا را انجام دهد. ازاینرو نیاز است که با استفاده از ایمپلنت این فضای خالی پر شود.
ایمپلنتهای دندانی دارای چند قسمت هستند و قسمت پایه آن که در واقع ریشهای مصنوعی از جنس تیتانیوم است در استخوان فک قرار میگیرد. لازم به ذکر است که تیتانیوم تنها فلزی است که کاملا سازگار با بدن انسان است و بدن هیچگونه حساسیتی نسبت به آن ایجاد نمیکند.
پایه ایمپلنت به استخوان فک متصل میشود و باید یک دوره زمانی معین که حدود ۳ الی ۵ ماه است تا این اتفاق رخ دهد و سایر مراحل کاشت ایمپلنت انجام شود. این مدت زمان با توجه به شرایط بیمار متفاوت است و پس از آن یک روکش بر روی ایمپلنت چسبانده میشود.
ایمپلنتهای دندان دارای انواع مختلفی هستند که از ارزانترین آنها میتوان به نوع چینی آنها اشاره نمود. ایمپلنتهای چینی با توجه به جنس ضعیفی که نسبت به نمونههای سوئیسی و آلمانی دارند، دارای دوام و ماندگاری کمتری هستند. ازاینرو استفاده از آنها توصیه نمیشود و بهتر است که با پرداخت مقداری هزینه بیشتر از نمونههایی که با دوامتر و قویتر هستند استفاده کنید تا بتوانید مدت زمان بیشتری از مزایای ایمپلنتهای دندانی بهرهمند شوید.
- روکش دندان
در برخی از مواقع تنها تاج دندان از بین رفته و تصاویر رادیوگرافی دندان نشان میدهد که ریشه کاملا سالم است. در چنین مواردی دندانپزشک سعی میکند با روشهایی دندان را حفظ کند و کشیدن آن را توصیه نمیکند. در صورتی که ریشه یک دندان سالم باشد، برای ترمیم تاج آن روکش میتواند بهترین گزینه درمانی باشد.
علاوه بر این روکش میتواند برای دندانهایی که عصبکشی شدهاند انتخاب مناسبی باشد و کارایی دندان را به آنها بازگرداند. بنابراین از این روش درمانی در مواقعی که ریشه دندان سالم است و تنها قسمتی یا کل تاج در اثر پوسیدگی یا ضربه از دست رفته استفاده میکنند و روکش را میتوان نوعی تاج مصنوعی برای دندان دانست.
روکشهای دندانی از جنسهای مختلفی تولید شدهاند که در این میان نوع زیرکونیا به دلیل کیفیت عالی و ویژگیهای منحصر به فردی که دارد دارای طرفداران بیشتری است. بهطوریکه اگر از آنها به خوبی مراقبت شوند حتی میتوانند تا ۱۰ سال نیز عمر کنند.
در طی چند سال اخیر روکشهای کامپوزیت و لمینت نیز بسیار محبوب شدهاند و معمولا برای پوشش عیوب ظاهری دندانهای جلویی مورد استفاده قرار میگیرند، به عبارتی میتوان گفت که این روکشها بیشتر جنبه زیبایی دارند تا درمانی.
مهمترین تفاوتهای ایمپلنت و روکش
دندانهای هر فردی ممکن است که دچار پوسیدگی یا شکستگی شود و در برخی از مواقع میزان این پوسیدگی به حدی زیاد است که به جز تاج دندان حتی ممکن است ریشه دندان نیز دچار آسیبدیدگی شده باشد. در چنین شرایطی بیمار باید هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کند تا اقدامات درمانی لازم را برای آن انجام دهند.
برای درمان این مشکلات با توجه به شدت آسیب به دندان و وضعیت ریشه و تاج دندان از دو روش ایمپلنت و روکش استفاده میشود که تفاوتهایی با یکدیگر دارند. با توجه به تفاوت روکش و ایمپلنت و بررسی شرایط بیمار دندانپزشک تصمیم میگیرد که از کدام روش بهتر است استفاده کند. از شاخصترین تفاوتهای این دو روش میتوان به موارد زیر اشاره نمود.
- نوع درمان
در کاشت ایمپلنت دندان آسیب دیده کشیده میشود و به جای ریشه دندان، پایه تیتانیومی ایمپلنت داخل فک قرار میگیرد. پس از مدتی که پایه با استخوان فک جوش میخورد تاج دندان را به روی آن قرار میدهند. این در حالی است که در روش روکش درمانی، دندان آسیب دیده کشیده نمی شود و دندانپزشک از انواع روکش متناسب با شرایط فرد برای ترمیم قسمت آسیب دیده دندان استفاده میکند.
- روش نصب
برای کاشت ایمپلنت دندانپزشک باید قسمت باقیمانده دندان آسیب دیده را بکشد تا برای قراردادن پایه ایمپلنت فضای لازم را در اختیار داشته باشد. درصورتیکه در روکش دندان و نصب تاج دندان به برداشتن بخش باقیمانده دندان نیازی نیست و پس از آماده سازی ریشه نصب تاج به روی آن انجام میشود.
- هزینه روشها
با توجه به اینکه روکش درمان سادهتری است در مقایسه با ایمپلنت دارای هزینه کمتر و مقرونبهصرفهتری محسوب میشود.
مقایسه مزیتهای دو روش ایمپلنت و روکش
در این بخش به مقایسه مزیتهای این دو روش نسبت به یکدیگر میپردازیم و با مطالعه آنها میتوانید متوجه شوید که کدام روش درمانی میتواند برای شما گزینه مناسبتری باشد.
- مزیتهای ایمپلنت در مقایسه با روکش
ایمپلنت روشی برای جایگزینی کامل دندانهای از دست رفته است و نسبت به روکش کردن دارای ماندگاری بالا و دائمی است. کاشت ایمپلنت به این صورت انجام میشود که در یک جراحی کوچک در لثه و محل دندان کشیده شده پایه آن را قرار میدهد تا با استخوان فک جوش بخورد. ازاینرو ریشه ایمپلنت همانند ریشه دندان طبیعی خواهد بود و با توجه به اینکه جنس آن از تیتانیوم است سازگاری عالی با بدن انسان داشته و بسیار مقاوم است. ازاینرو طول عمر و ماندگاری بالایی دارد. تاج ایمپلنت نیز از جنس سرامیک بوده که بسیار محکم است و مقاومت بالایی در برابر تغییر رنگ زود هنگام و شکستگی دارد. ازاینرو به سادگی آسیب نمی بیند.
- مزیتهای روکش در مقایسه با ایمپلنت
در روش روکش درمانی ریشه دندان نگهداشته میشود و فقط تاج آسیبدیده دندان با تاج دیگری جایگزین میگردد. از مزایای روکش نسبت به ایمپلنت میتوان به موارد زیر اشاره نمود.
- ارزانتر بودن روکش درمانی
از آن جایی که کاشت ایمپلنت دارای پروسه درمانی پیچیدهتری است قطعا هزینه آن نسبت به روکش بیشتر خواهد بود و این امر کاملا طبیعی است.
- کوتاهتر بودن پروسه درمانی
روکش درمانی دندانهای آسیب دیده دارای دوره بهبود و نقاهت طولانی نیست، بهطوریکه بعد از برطرف نمودن مشکلات دندان و انجام قالبگیری، قالب را به لابراتوار میفرستند تا روکش ساخته شود. این پروسه بسیار کوتاه است و نهایتا یک الی دو هفته به طول میانجامد و بعد از ارسال روکش به کلینیک دندانپزشک آن را روی دندان بیمار می چسباند.
- بی نیازی به انجام جراحی
همانطور که اشاره شد کاشت ایمپلنت با انجام یک جراحی کوچک صورت میگیرد. اما در مقابل چسباندن روکش دندان بدون نیاز به جراحی انجام خواهد شد.
- حفظ ریشه دندان
معمولا بیماران ترجیح میدهند دندان اصلی خود را حفظ کنند و به سراغ روشهای درمانی سخت و پر هزینه نروند. با چسباندن روکش ریشه دندان درمان شده و باقی میماند. اما در ایمپلنت لازم است که ریشه دندان کاملا خارج شود.
ایمپلنت و روکش دندان نسبت به یکدیگر چه معایبی دارند؟
- معایب ایمپلنت
در روش درمانی ایمپلنت به کشیدن کامل دندان نیاز است و موجب از دست رفتن کامل دندان میشود. البته دندان ایمپلنت دقیقا مانند دندان اصلی بوده و بیمارانی که از این روش استفاده کردهاند مشکلاتی مانند مشکل در جویدن غذا و صحبت کردن نخواهند داشت. علاوه بر این کاشت ایمپلنت پروسه درمانی طولانی مدتی دارد و معمولا بین ۳ تا ۹ ماه طول میکشد.
- معایب روکش
از معایب روکش درمانی میتوان به این موضوع اشاره نمود که ممکن است ریشه دندان در زیر روکش پس از مدتی آسیب ببیند و به خارج نمودن آن نیاز باشد. اگر چنین شرایطی ایجاد شود بیمار باید درمانهای لازم را انجام دهد و هزینه استفاده از روشهای جایگزین را بپردازد. علاوه بر این، این مسئله میتواند موجب به خطر افتادن سلامت دندانهای مجاور شود.
مراقبتهای بعد از روکش درمانی
با مراقبت از روکشهای دندانی، شما میتوانید مدت زمان بیشتری از آنها استفاده کنید. از جمله مراقبتهایی که دندانپزشکان رعایت آنها را توصیه میکنند میتوان به موارد زیر اشاره نمود.
- با رعایت بهداشت فردی میتوان به حفظ روکش دندانی کمک نمود. برای حفظ سلامت دندانها باید حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و روزی یکبار نخ دندان بکشید. به این ترتیب میتوانید دوام و ماندگاری روکشهای دندان خود را افزایش دهید.
- رعایت کردن در نحوه مصرف مواد غذایی نیز میتواند در افزایش طول عمر روکش موثر باشد. اگر چه روکشها دارای مقاومت بالا و جنس خوبی هستند اما باز هم تفاوتهایی با دندان طبیعی دارند. ازاینرو احتمال شکستگی و لب پریدگی آنها بیشتر است. بنابراین برای حفظ روکش دندانی باید از جویدن غذاهای سخت و خوردن مواد غذایی و خوراکیها و نوشیدنیهایی که خیلی سرد یا گرم هستند بپرهیزید.
- مصرف موادغذایی و نوشیدنیهای رنگی موجب رنگ گرفتن روکش و ماده چسبنده روکش میشود و باید سعی کنید تا حد امکان از خوردن مواد غذایی رنگی خودداری کنید.
- چک آپهای ۶ ماهه داشته باشید و به صورت منظم به دندانپزشک مراجعه نمایید.
- اگر روکش دندان شما دچار شکستگی یا لب پریدگی شد حتما خیلی سریع به دندانپزشک معالج خود مراجعه نمایید.
مراقبتهای پس از ایمپلنت
ایمپلنت از بادوامترین روشهای جایگزین دندانهای از دست رفته محسوب میشود و رعایت نکات مراقبتی از آنها برای آنکه طول عمر بیشتری داشته باشند کاملا ضروری است.
- برای حفظ ایمپلنت و سلامت سایر دندانها رعایت بهداشت دهان و دندان ضروری است و باید در روز دو بار مسواک بزنید و حداقل یکبار از نخ دندان در روز استفاده کنید.
- از مصرف غذاهای محکم و سخت و جویدن مواد سفت بپرهیزید. با وجود اینکه ایمپلنتها دارای مقاومت خیلی بالایی هستند اما باز هم نیاز به مراقبت دارند و نباید در معرض خطر قرار بگیرند.
- سعی کنید هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه نمایید تا مراقبتهای حرفهای از دندانهای خود داشته باشید.
- در صورتی که جای ایمپلنت دچار خونریزی، درد و تورم شود باید حتما خیلی سریع به دندانپزشک مراجعه نمایید. علاوه بر این اگر دچار تب و لرزی، بیحسی و گزگز در قسمت کاشت ایمپلنت شدید به دندانپزشک اطلاع دهید.
- از مصرف نوشیدنیهای الکی بپرهیزید و تا حدامکان از کشیدن سیگار و دخانیات خودداری نمایید.
هزینه روکش و ایمپلنت دندان
در مقایسه روکش و ایمپلنت دندان باید هزینههای آنها نیز مورد بررسی قرار داد. هزینه هر یک از این روشهای درمانی برای هر واحد دندان به صورت جداگانه محاسبه میشود. روکش و ایمپلنت دارای انواع مختلفی هستند که قیمت هر یک از آنها با دیگری متفاوت است. ازاینرو نمیتوان قیمت دقیقی برای استفاده از این روشهای درمانی اعلام نمود. بهطورکلی در تعیین هزینه روکش و ایمپلنت دندان عوامل مختلفی موثر است که از جمله آنها میتوان به نوع روش، جنس متریال، تعداد دندان، شرایط بیمار، تجربه و تخصص دندانپزشک اشاره نمود.