زبرجد چیست

زبرجد یکی از سنگ های قیمتی است که تنها به رنگ سبز یافت می شود.
بسیاری از سنگ ها را می توان در رنگ های متفاوتی در محدوده صورتی روشن تا آبی یافت؛خواص سنگ لاجورد اما زبرجد دارای ظرافت ابدی سبز رنگ است.
البته رنگ سبز این سنگ گرانبها، با مقدار آهن موجود در ساختار بلوری آن ارتباط مستقیمی دارد.
رنگ سبز زبرجد از رنگ سبز تیره تا سبز روشن متغیر است.
به علت همین تنوع رنگ های موجود در رنگ سبز زبرجد گاهی این سنگ جواهر با زمرد اشتباه درنظر گرفته می شود.
یکی از قدیمی ترین سنگ های گرانبهای جهان زبرجد است که این سنگ زبرجد مربوط به 1500 سال قبل از میلاد است.

نحوه کشف سنگ زیرجد

این سنگ برای اولین بار در جزیره ای در دریای سرخ در نزدیکی مصر کشف شد.
بنا به افسانه ای ساکنان این جزیره مجبور به جمع آوری سنگ برای خزانه فرعون بودند.
به همین دلیل ساکنان جزیره در طول روز و شب ناچار به کار در معادن برای استخراج سنگ بودند و این خود دلیلی برای کشف سنگ جواهر زبرجد توسط آنان گردید؛
زیرا این سنگ در طول شب درخشش کاملا زیبایی را ایجاد می کرد.
به همین دلیل مصریان این سنگ را به عنوان گوهری از خورشید و همچنین زمرد شب مطرح کردند.
در واقع سنگ جواهر زبرجد به عنوان گوهر ملی مصر شناخته شده است.

محل تشکیل سنگ زبرجد در زمین

در گذشته و اکنون استخراج سنگ زبرجد یکی از منحصربفردترین سنگ ها به شمار می رود؛ زیرا اکثر سنگ ها در پوسته زمین تشکیل می شوند
و این در حالی است که سنگ جواهر زبرجد در لایه های پایین تری از پوسته زمین تشکیل می شود.
این سنگ در واقع در گوشته زمین تشکیل می شود، یکی دیگر از سنگ هایی که در گوشته زمین شکل می یابند سنگ الماس است.
عمق این سنگ ها در گوشته زمین به بیست تا پنجاه مایل می رسد.
البته در برخی از نواحی به دلیل فعالیت های صفحه تکتونیکی و یا فعالیت آتشفشان ها، سنگ جواهر زبرجد به طور طبیعی به سطوح بالاتری از سطح زمین می رسند.

زبرجد سبز یا الیوین

زبرجد سنگی با کیفیت جواهر از جنس الیوین معدنی است.
این سنگ به خانواده مواد معدنی فایالیت- فورستریت تعلق دارد.
بعضی ها زبرجد سبز را الیوین می نامند اما وقتی مساله سنگ جواهر مطرح می شود، زبرجد سبز اصطلاح بهتری است.
زبرجد جواهری با رنگ مخصوص به خودش است بدین معنی که رنگش در نتیجه ترکیبات مواد شیمیایی درونش ایجاد شده و ارتباطی با ناخالصی های خارجی ندارد.
بنابراین فقط به رنگ سبز است.
در واقع زبرجد سبز یکی از محدود سنگ های جواهر است که فقط یک رنگ دارد،
گرچه انواع رنگ های سبز مانند سبز روشن مایل به زرد و سبز تیره هم در این میان دیده می شود.

ریشه نام زبرجد

نام زبرجد سبز (peridot) از کلمه عربی برای جواهر یعنی faridat گرفته شده است.
گاهی آنها زمرد مرد فقیر یا chrysolite می نامند کلمه ای که از واژه یونانی سنگ طلا گرفته شده است.
این نمونه یکی از قدیمی ترین سنگ های جواهر است که تاریخ ثبتش به 1500 قبل از میلاد بازمی گردد.
در گذشته جزیره آتشفشانی زبرگد در دریای سرخ، شرق مصر مهمترین منبع این سنگ ها با قدمت 3500 سال بود.
امروزه بهترین زبرجد سبز با بالاترین کیفیت از منطقه موگوک در برمه استخراج می شود گرچه زبرجد سبز پاکستانی هم بسیار با کیفیت است.
در آریزونا، چین و ویتنام نیز مخازن این سنگ وجود دارند.
زبرجد سبز در شهاب سنگ هایی که با زمین برخورد کرده اند هم دیده شده و روی مریخ و ماه نیز به شکل الیوین کشف شده است.

شناسایی زبرجد

از نظر شیمیایی زبرجدسبز سیلیکات مگنزیم آهن است و شدت رنگش بستگی به میزان آهنش دارد.
ممکن است در آن کمی نیکل و کرومیم هم یافت شود.
زبرجد سبز زیاد سخت نیست و در مقابل اسید مقاومت ندارد.
https://chaav.ir/blog/17-%D9%85%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86+%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5+%D8%B9%D9%82%DB%8C%D9%82+%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%7C+%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87+%2B%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5+%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C

در نمونه های خیلی نادر، می تواند به شکل ستاره های چهار پرتو درخشش معروف چشم گربه را از خود نشان دهد.
ممکن است زبرجد سبز را با جواهرات رنگی مشابه اشتباه بگیرید اما انکسار دوگانه قوی اش ویژگی متمایز آن محسوب می شود.
در سنگ های ضخیم تر، دوبرابر شدن لبه های مناسب تراش را به سادگی می توان بدون نیاز به بزرگنمایی دید.